Hoe kan ik regenwater opvangen en gebruiken in de tuin? . HORNBACH .

Onze zomers worden steeds langer. Hartstikke fijn. Want: Lekker barbecueën en borrelen in de tuin. Maar het brengt ook een probleem met zich mee: Het regent tegenwoordig vaker kort en hevig in Nederland. En die flinke hoeveelheid water in korte tijd, daar zijn veel Nederlandse tuinen niet echt op ingericht. Op de droge periodes tussendoor trouwens ook niet.

Het goede nieuws? Er zijn oplossingen! Als we namelijk het regenwater van moeder natuur zelf opvangen en gebruiken, helpen we onszelf én het milieu.

In een slim ingerichte tuin wordt het regenwater opgevangen en vastgehouden op de plek waar het valt. Hierdoor vermindert de kans op wateroverlast, vindt er verkoeling plaats in periodes van extreme hitte én vergroot je de biodiversiteit en de aantrekkelijkheid van je tuin. Hoe noemen we dat ook alweer? Oh ja. Een win-win-situatie! Hoe je het water in de tuin zo goed mogelijk in de hand houdt, leggen we je hieronder uit.

Advies over afwatering? Lees hier alles over drainage.

Regenwater opvangen kan op verschillende manieren. De bekenste vorm is bovengronds opvangen met een regenton, maar je kan ook ondergronds water opvangen en opslaan. Welke geschikt is voor jou, hangt bijvoorbeeld af van de grootte van jouw tuin.

Regenwater opvangen . HORNBACH . Alles voor je project!

Het aansluiten van een regenton zorgt ervoor dat je regenwater kunt opvangen en op een later moment kan gebruiken. Maar als een regenton vol is, is ie vol! Stroomt je regenton dus over, dan loopt het water alsnog het riool in. Om dit te voorkomen, kun je een overloopslang aansluiten. Een overloopslang zorgt er namelijk voor dat zodra de ton vol is, het overige water naar een nabijgelegen border, moestuin of plantenbak wordt geleid.

Andere manieren op water bovengronds op te vangen zijn via een opvangbak, vijver, wadi, een grindkoffer, een verlaagde groenstrook of in een greppel in de tuin.

Gelijk aan de slag?

Installeer in 6 stappen eenvoudig jouw regenton

Regenwater ondergronds opvangen is ook een mogelijkheid. Je geleidt het water dan vanaf de regenpijp in een infiltratiekrat, regentank of drainagebuis. Door het water ondergronds op te vangen, kun je het water tijdelijk vasthouden en daarna geleidelijk weer aan de bodem afgeven. Maar ook kun je een teveel aan water door middel van overlopen naar een andere plek geleiden.

Leuk weetje: In Duitsland wordt er veel gewerkt met ondergrondse putten. Daar wordt het regenwater van de regenpijp naartoe geleid. Het water kan vervolgens vanuit deze ondergrondse putten teruggepompt worden. Je kunt het dan gebruiken voor o.a. het besproeien van de tuin, auto wassen of zelfs het spoelen van het toilet in je woning. Veelzijdig ding dus, zo'n ondergrondse put!

Regenwater dat op het dak van onze woningen valt, stroomt vaak meteen het riool in. Zonde! Want dit water kan je tuin prima voeden. Wanneer je je regenpijp afkoppelt, zorg je ervoor dat regenwater dat in eerste instantie op het dak valt, nu de tuin in stroomt. Hoe je dat doet? Dat lees je hieronder!

Zaag een stuk uit de regenpijp. Gebruik hiervoor een handzaag.

Sluit de buis die in de grond achterblijft af met een deksel, met tegels of klinkers.

Als je aan de onderkant van je regenpijp een extra stuk regenpijp met een bocht bevestigd, komt het water nooit te dicht bij de muur. Zo voorkom je dus vochtplekken.

Zorg ervoor dat het water van de woning naar een plek stroomt waar je het water (tijdelijk) op kunt slaan. Dit kan zowel bovengronds als ondergronds.

Tip: Zelf een regenton aansluiten? Ook in slecht een paar stappen heb jij dit zo gefixt! Bekijk ons stappenplan.

Minder tegels, meer groen! Dat is de enige manier om gezond (bodem)leven in jouw tuin in stand te houden. Tegels zijn namelijk obstakels voor goede waterinfiltratie, zeker op hele warme dagen. Ons advies: verwijder je terrastegels, en houd een verhouding 60/40 groen/tegel in jouw tuin aan! Hoe je terrastegels verwijdert? Dat lees je hieronder.

Verwijder je terrastegels. Zorg dat je hiervoor een spade gebruikt en tik de tegels er één voor één uit.

Let op verzakking. Kijk daarom goed waar je de tegels weghaalt. Want wanneer je een deel van je terras in bodem en groen verandert, is er risico op verzakking. Wil je dit tegengaan? Dan moet je ervoor zorgen dat het overgebleven terras echt goed dichtgelegd wordt. Sowieso is het slimmer om de tegels aan de rand van je terras te verwijderen in plaats van de tegels in het midden. In het midden heb je namelijk de grootste kans op verzakking.

Bedenk wat je, in plaats van je terrastegels, met de bodem wil doen. Er zijn namelijk meerdere opties:

Wil je overgaan tot beplanting of gras? Zorg er dan voor dat de bodem goed verzorgd wordt. Over het algemeen kom je een flinke hoop zand tegen onder je tegels. Maar deze hoop zand is niet meteen geschikt voor beplanting. Het zand heeft namelijk lange tijd geen daglicht, lucht of voeding gehad. Daarom is het van belang, als je hier iets wil gaan planten, om de bodem te verbeteren en voeden. We hebben hiervoor enkele doelgerichte middelen, die we je aanraden, zoals bodemverbeteraars.
Ook een optie is om je tegels te vervangen door grind, schelpen, split, cacaodoppen, houtsnippers, lavastenen of andere vormen van halfverharding. Het vervangen van een tegelpad of terras voor een pad met halfverharding is een mooie manier om stevigheid te behouden, terwijl je bijdraagt aan betere infiltratie van regenwater.
En tot slot: Waterpasserende verharding. Er zijn verschillende manieren van verharding mogelijk die de stevigheid van het terras behouden én water goed doorlaten. Tegels met een bredere voeg bijvoorbeeld, maar ook poreuze tegels of je kunt tegels in een open verband leggen zodat je in het midden een plek hebt waar je je planten kunt plaatsen. Maar ook klik- en houten tegels zijn een prima alternatief.

Water stroomt altijd naar het laagste punt. Daarom is het verstandig om goed na te denken over hoogteverschil in de tuin. Met een doordacht hoogteverschil zorg je namelijk voor een goede afvoer van regenwater. Hoe je dat doet? Dat hoogteverschil regelen? We geven je een aantal praktische tips!

Leg je een terras aan? Zorg dan dat deze iets afloopt naar een aangrenzende border/groenstrook. Leg je terras altijd van je woning af.

Een wadi is een natuurlijke groenstrook/greppel; een verlaagde plek in de tuin als het ware, waar regenwater tijdelijk kan blijven staan om vervolgens langzaam in de grond te trekken. Zorg ervoor dat je een slimme keuze maakt op het gebied van planten. Je hebt voor een wadi namelijk planten nodig die het zowel op hele vochtige als op hele droge plekken goed doen. Meestal kun je hiervoor het beste moeras- of oeverplanten kopen.

Leg een vijver aan in een lagergelegen deel van de tuin. Een vijver kan tijdens een extreme bui namelijk veel water vasthouden en zorgt bovendien voor leven in je tuin.

Voer het water van bijvoorbeeld de regenpijp af naar een andere, lagergelegen plek in de tuin. Je kunt hiervoor een boven- of ondergrondse goot gebruiken zoals, de volgende afvoergoot.

Groendak aanleggen . HORNBACH . Alles voor je project!

Regenwater kan je vaak al vanaf het dak opvangen. Handig, want de afvoer van het water wordt daardoor al flink vertraagd! Hoe je dit kunt doen? Er zijn verschillende mogelijkheden. Maar let wel op! Niet elk dak is namelijk geschikt voor elke optie.

Voordat je begint is het belangrijk dat je goed op de hoogte bent van de constructie en de helling van je dak. Maar ook dat je weet of er waterdichte dakbedekking aanwezig is en welke hemelwaterafvoer/regenpijp aan jouw dak verbonden is. Uiteindelijk wil je lekkage voorkomen.

Weet je wat voor dak je hebt? Lees dan verder om te kijken of een groen dak geschikt is voor jou:

Sedumdaken houden water vast en zorgen voor extra verkoeling. Ook spelen ze een rol in de toename van biodiversiteit én ze hebben een isolerende werking op het binnenklimaat, onder het dak.

Een sedumdak is geschikt voor betondaken, daken met een helling tot 45 graden of een dakconsturctie met EPDM of Bitumen (ook wel bekend als dakleer of mastiek). Niet geschikte daken zijn zinken daken, dakpannen en golfplaten (tenzij het Eternit-golfplaten zijn en de dikte voldoende is).

Natuurlijke daken zijn als het ware een variant op sedumdaken. Bij natuurlijke daken wordt het water gereguleerd met behulp van een substraatlaag, waar allerlei planten in kunnen groeien. Een natuurlijk dak kun je eigenlijk gewoon zien als een tuin op je dak. Nóg meer dan het sedumdak draagt een natuurlijk dak bij aan de biodiversiteit.

Is de dakbedekking ouder dan 10 jaar? Controleer het dak dan extra goed op beschadigingen. Raadpleeg eventueel een professional.

Er zijn een aantal gouden regels bij het aanleggen van een natuurlijk dak:

De helling van het dak mag niet meer dan 5 graden zijn.
Dakranden moeten minstens 12 cm hoog zijn. Is dit niet het geval, dan moet er een strook van minimaal 10-15 cm tussen het natuurlijke dak en de rand vrijgehouden worden.
De dakconstructie moet het extra bijkomende gewicht kunnen dragen. Een groendak heeft een gewicht van 40-80 kg/m2, afhankelijk van de keuze van het natuurlijke dak.
De dakbedekking moet waterdicht en niet ouder dan 10 jaar zijn. Controleer de dakbedekking goed op beschadigingen en vervormingen zoals ribbels, scheurtjes etc.

Voor een watervriendelijke tuin is het onwijs belangrijk dat je de juiste bodem en planten kiest. Een gezonde en levende bodemsamenstelling zorgt ervoor dat planten beter wortelen maar ook dat regenwater beter kan infiltreren in de bodem doordat er meer lucht aanwezig is. Dit wordt ook wel de sponswerking genoemd.

Omdat elke tuin anders is, is het lastig om een eenduidig antwoord te geven. Als jouw tuin bijvoorbeeld relatief droog is, doen sommige planten het minder goed dan wanneer je een natte tuin hebt. En bepaalde plantensoorten moeten in een zonnige tuin staan, terwijl andere soorten prima kunnen overleven in schaduwrijke tuinen.

Wil je persoonlijk advies? Kom langs in jouw dichtstbijzijnde HORNBACH vestiging! Onze vakmensen op de tuinafdeling kunnen je álles vertellen over geschikte plantensoorten voor jouw tuin.

Zet je beplanting in om het waterpeil van je tuin goed te houden. Je kunt bijvoorbeeld voor een natuurlijke haag kiezen in plaats van een schutting. Maar ook het planten van een boom heeft nut. Bomen zorgen namelijk voor veel beschutting én verkoeling. Bovendien nemen ze veel water op en bieden ze onderdak aan verschillende dieren, waaronder vogels.

Heb je liever een andere groene oase? Of wil je creatief omgaan met je buitenruimte? Kies voor een gazon of, zeker wanneer je een wat kleinere tuin hebt, voor een groene gevel, een geveltuin, verticaal tuinieren of een subtiele moestuin. Dit alles zorgt ervoor dat wateroverlast voorkomen wordt en jij optimaal kunt genieten.

Tip: Bekijk hier hoe je zelf een gazon aanlegt door gras te zaaien.

Als je zorgvuldig omgaat met het regenwater dat door het jaar heen valt, verspil je zo min mogelijk kostbaar drinkwater. Sowieso is regenwater veel beter voor je planten, omdat er geen kalk in zit.

Het beste moment om water te geven is in de avond, of vroege ochtend. Overdag is het namelijk het heetst, en dan verdampt water het snelst. Daardoor zullen je planten er ook minder van profiteren en is het zonde van het water.

Dit lijkt een gekke vraag, maar is het niet. Geef je planten vooral rond de wortels water, en zorg dat het water goed tot de diepere grondlagen doordringt. Op die manier worden de wortels ook ondergronds goed vochtig! Bovendien verdampt water dat bovenop de grond blijft liggen sneller.

Dat kan zeker! Tegenwoordig kan je namelijk kiezen voor een automatisch watergeefsysteem. Met een automatisch watergeefsysteem, geef je op gezette tijden, via irrigatieslangetjes water aan je tuin. Handig, want zo is er geen dag dat je beplanting zonder water hoeft te zitten.

Nadeel: Deze systemen doen hun werk óók op het moment dat het de hele dag al regent en dat is natuurlijk super zonde. Maar er zit een mooie vooruitgang in de ontwikkeling van automatische watergeefsystemen. Zo zijn de luxere irrigatiecomputers al steeds vaker gekoppeld aan een weersysteem/vochtigheidsmeter zodat automatisch besloten wordt hoeveel en óf er überhaupt bewatering nodig is.