Alles over komkommers
Of je nu een beginnende tuinier bent of al groene vingers hebt: met de juiste aanpak wordt het kweken van komkommers (Cucumis sativus) een succes. We helpen je stap voor stap op weg, van het kiezen van de juiste plek en bodem, tot zaaien, oogsten en bewaren. Ook geven we tips over hoe je je planten gezond houdt bij ziektes of plagen. Moestuin, kas of balkon, waar je ook begint, met deze tips word jij voor dat je het weet een komkommerkenner.
Direct naar:
| Planttijd | Binnen: vanaf half april. Buiten: vanaf half mei |
|---|---|
| Oogsttijd | Juni tot oktober |
| Soorten | Land-, slangen-, inmaak-, kleurrijke, snack en minikomkommers |
| Verzorging | Water geven bij de wortels, geen wateroverlast, regelmatig bemesten en snoeien |
Soorten komkommers
Komkommers behoren tot de pompoenfamilie en worden botanisch gezien als bessenvruchten. Net als bij kiwi’s zitten de zaden in het vruchtvlees. Er wordt onderscheid gemaakt tussen vollegrondskomkommers en kaskomkommers. Sommige soorten zijn geschikt voor beide teeltvormen. Kies dus de komkommersoort die het beste past bij jouw tuinproject.
Stel jezelf vooraf een paar vragen:
- Waar ga je de komkommers voor gebruiken?
- Hoeveel ruimte heb je beschikbaar?
- Kun je na het planten een klimondersteuning plaatsen?
Populaire komkommersoorten:
- Snack- en minikomkommers. Ideaal voor op het balkon. De vruchten worden 10 tot 15 cm lang en zijn lekker als tussendoortje.
- Slangenkomkommers. Deze lange, slanke komkommers worden 30 tot 50 cm groot. Ze kunnen zowel buiten als in de kas worden gekweekt.
- Landkomkommers. Iets kleiner (tot 35 cm), met een dikkere, licht stekelige schil. Ze hebben een krachtigere smaak en zijn perfect voor de buitenteelt.
- Buxuskomkommers. Donkergroen van kleur en 30 tot 40 cm lang. Ze lijken op beitskomkommers en staan bekend om hun milde, aromatische smaak.
- Inmaakkomkommers. Deze worden meestal buiten geteeld en zijn ideaal om te pekelen, fermenteren of in te maken. Maar je kunt ze ook rauw eten.
- Kleurrijke komkommers. Niet groen, maar geel, wit of bruin. Een bekend voorbeeld is de citroenkomkommer, die qua uiterlijk op een citroen lijkt. Afhankelijk van de soort zijn ze geschikt voor zowel balkon als in de tuin.
4,19 €*/ Stuks
3,29 €*/ Stuks
4,39 €*/ Stuks
1,99 €*/ Stuks
1,39 €*/ Stuks
6,19 €*/ Stuks
5,49 €*/ Stuks
5,49 €*/ Stuks
Wil je komkommers succesvol telen? Dan is een goede locatie heel belangrijk. Kaskomkommers houden van veel licht, maar liever geen volle zon. Buitenkomkommers daarentegen doen het juist heel goed op een zonnige plek met zes tot acht uur direct zonlicht per dag. Zorg er ook voor dat je planten beschut staan tegen de wind, zodat jonge scheuten niet beschadigd raken door stevige windstoten.
Komkommers houden van losse, compostrijke en goed doorlatende grond. Vul de bodem vóór het zaaien aan met
Afhankelijk van hoeveel ruimte je hebt, kun je komkommers planten in een moestuinbak, kas of in een pot op je balkon. Hieronder laten we stap voor stap zien hoe je dat het beste aanpakt.
- Begin met het voorbereiden van de grond: verwijder stenen en onkruid en meng compost of mulch door de grond. Zo creëer je een voedzame bodem waarin komkommers goed kunnen groeien. Afhankelijk van het type komkommer en je voorkeur kun je de zaden voorzaaien of direct in de grond zaaien.
- Vanaf april kun je de komkommerzaden 2 cm diep in het midden van potten met potgrond zaaien. Houd de aarde gelijkmatig vochtig en zorg voor een temperatuur van minimaal 20 °C. Zet de potten op een lichte, bij voorkeur zonnige plek.
- Zodra de jonge plantjes zijn ontkiemd en sterk genoeg zijn, en de kans op vorst voorbij is, kun je ze geleidelijk laten wennen aan buitenomstandigheden. Vanaf half mei mogen ze definitief naar buiten. Let erop dat de zaadlobben bij het uitplanten goed bedekt zijn met aarde.
Tip
Om zeker te weten dat een zaailing zich goed ontwikkelt, kun je per plantgat twee tot drie zaden zaaien. Zodra de plantjes opkomen, verwijder je de zwakste exemplaren zodat alleen de sterkste overblijft.
Robuuste soorten, zoals de snackkomkommer Picolino, kun je vanaf half mei direct buiten zaaien of planten. Zaai de zaden op een diepte van ongeveer 2 cm. Houd bij het planten minimaal 40 cm afstand tussen de planten, zodat ze voldoende ruimte hebben om te groeien.
Maak de plantgaten na het zaaien goed dicht met aarde en geef daarna ruim water.
Wil je meerdere komkommers op één plek kweken? Gebruik dan een klimondersteuning. Zo groeien de planten de hoogte in en blijft er meer ruimte over op de grond. Een klimnet,
Geen kas of tuin? Geen probleem. Ook op je balkon kun je prima komkommers kweken. Volg dezelfde stappen als bij het planten in de tuin, maar let op een paar extra dingen.
- Gebruik een pot met een inhoud van minimaal 25 liter per plant. Voor twee planten heb je dus twee keer zoveel nodig. Vul de pot met losse, voedingsrijke grond. Zaai de komkommerzaden op een diepte van 2 cm, sluit de plantgaten en geef goed water. Om uitdroging te voorkomen, kun je een laag mulch aanbrengen bovenop de aarde.
- Geef je planten iets om tegenaan te klimmen, zoals een
, of . Zo groeien ze mooi omhoog en nemen ze minder ruimte in. - Komkommerplanten hebben diepe wortels, dus gebruik liever geen balkondozen, kisten of kleine potten. Hoog en smal werkt beter dan breed en ondiep. Zorg ook voor gaten in de bodem van de pot, zodat overtollig water goed kan weglopen.
- Regelmatig water geven en bemesten. Omdat potgrond sneller uitdroogt en minder voedingsstoffen bevat, is dat belangrijk.
- Buitenkomkommers, gewone komkommers en inmaakkomkommers zijn allemaal geschikt voor het balkon. Zet ze op een zonnige plek, bij voorkeur aan de zuidkant, en beschut tegen de wind. Laat voldoende ruimte tussen de potten, zodat ziektes of plagen zich minder snel verspreiden.
Als zware eters groeien komkommerplanten snel en produceren ze veel vruchten en dat kost flink wat energie. Daarom hebben ze, ongeacht de soorten, voldoende water en voedingsstoffen nodig.
Geef regelmatig water, maar alleen bij de wortels en niet over de bladeren. Zo voorkom je schimmel. Let op dat de grond niet te nat wordt, want komkommers houden niet van natte voeten. Beter om de dag goed water geven, dan elke dag een beetje.
In de zomer kun je om de twee weken bemesten, afhankelijk van de meststof. Maar overdrijf het niet, want te veel voeding werkt averechts.
Sommige soorten groeien graag omhoog. Zet dan een rek neer waar ze tegenaan kunnen klimmen. Verwijder regelmatig oude bladeren en snoei de plant af en toe terug. Zo blijft je komkommerplant gezond.
Wil je komkommers planten in je moestuin? Let dan goed op de vruchtwisseling. Dat is de volgorde waarin je verschillende gewassen op een stuk grond teelt. Door elk jaar van plek te wisselen, voorkom je ziektes, plagen en uitgeputte grond. Je hoeft minder te bemesten en je oogst blijft gezond en rijk.
Komkommers zijn gulzige groeiers – echte veelvraten. Ze horen thuis in het eerste jaar van een vruchtwisselingscyclus van drie jaar:
- Jaar 1: zware eters (zoals komkommers)
- Jaar 2: middelmatige eters (bijvoorbeeld paprika’s)
- Jaar 3: lichte eters (zoals bonen of sla)
Zo geef je de bodem de kans om te herstellen en blijf je jaar na jaar genieten van een goede oogst.
Binnen één seizoen draait het om timing. Wanneer is welk gewas oogstrijp? En hoe combineer je dat slim? Denk vooruit: zet bijvoorbeeld mosterd als voorteelt en sluit af met spinazie. Komkommers zijn dan het hoofdgewas in het midden van het seizoen.
Wisselteelt gemakkelijk in één bak
Verdeel je moestuinbak in drie secties: voor zware, gemiddelde en lichte eters. Zo kunnen de gewassen elk jaar simpelweg een vak opschuiven. Dat maakt vruchtwisseling makkelijk én effectief.
Komkommer oogsten
Komkommers houden van warmte. Ze hebben minstens 14 °C nodig om goed te groeien. Zaai ze daarom pas rond half mei. Dan is de kans op nachtvorst voorbij en is het perfecte moment aangebroken om ze in de volle grond te zetten.
Wil je eerder beginnen? In de
Vanaf juni tot in oktober kun je oogsten. Meestal zo’n acht tot negen weken na het zaaien. Er is geen vaste oogstdatum, maar jong oogsten is het beste. Dan zijn ze lekker fris en vol vitamines.
Oogsten is simpel: snijd de komkommer af met een scherp mes, dicht bij de steel. Zo blijft de plant heel en kun je blijven plukken. Elke twee weken verse komkommers? Ja hoor, dat kan gewoon.
Wil je het meeste uit je komkommerplanten halen? Dan is uitknijpen een goed plan. Verwijder wekelijks de zogenaamde ‘gierige scheuten’ in de bladoksels. Dat zijn kleine zijscheuten die energie kosten, maar geen vruchten geven.
Werk van onder naar boven, zo zie je niks over het hoofd. Kom je zo’n scheut tegen? Knip hem af of snijd hem weg met een mes. Zo blijft er één sterke hoofdscheut over. En die stopt al z’n kracht in lekkere komkommers.
Komkommerplanten gaan meestal zo’n zes tot acht maanden mee. Het zijn echte seizoensgewassen. Overwinteren? Dat kan, maar is niet altijd de moeite waard. Nieuwe planten opkweken in het voorjaar is vaak slimmer.
Toch proberen? In milde streken of in een kas is overwinteren mogelijk. Zorg dan wel voor bescherming tegen kou: gebruik vorstdoeken of zet de planten binnen. Licht, warmte en water blijven belangrijk.
Komkommers vermeerderen is simpel. Snijd een rijpe komkommer open, haal de zaadjes eruit, spoel ze schoon en laat ze goed drogen. Daarna kun je ze gewoon zaaien. Makkelijk zat.
Regelmatig plukken
Hoe vaker je komkommers oogst, hoe meer de plant gaat produceren. Regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei.
Komkommers bewaren
Bewaar je komkommers op een koele, donkere plek, tussen de 10 en 13 °C. De kelder of bijkeuken is perfect. Zo blijven ze tot wel drie weken goed. Toch liever in de koelkast? Doe dat dan niet langer dan vier dagen. Komkommers houden niet van kou en bederven daar sneller. Of wil je ze op kamertemperatuur bewaren, dan kun je ze het beste binnen twee tot drie dagen opeten. Wil je er langer van genieten? Maak dan augurken van de komkommers. Het inmaken van komkommers is makkelijk, en zo zijn ze langer houdbaar.
Ziekten en plagen
Komkommers kunnen last krijgen van verschillende ziekten en plagen. De meest voorkomende zijn meeldauw, valse meeldauw en virussen zoals het komkommermozaïekvirus. Ook ongedierte zoals
Worden je planten aangetast? Dan levert dat minder oogst op wat vervelend is, maar geen ramp. Geen paniek: we hebben een handig overzicht gemaakt van de meest voorkomende ziekten en plagen bij komkommerplanten, met herkenningspunten en wat je eraan kunt doen.
Zorg dat je komkommerplanten op een goed geventileerde plek staan. Controleer regelmatig op wateroverlast en op bladeren die er ziek uitzien.
Verzorg je planten goed en grijp snel in bij de eerste tekenen van problemen. Zo voorkom je dat ziekten of plagen zich verspreiden. Gebruik je toch een bestrijdingsmiddel? Kies dan voor een biologische of milieuvriendelijke variant, dit is beter voor je planten én voor de natuur.
Veelgestelde vragen over komkommer planten
Kun je komkommer naast tomaten planten?
Liever niet! Komkommer- en tomaten planten zijn veeleisende eters, dus ze zullen veel van de grond vragen. Als je ze naast elkaar zet, raken de voedingsstoffen snel op, en dat is niet goed voor de oogst.
Hoe kun je komkommers laten klimmen?
Heel simpel. Zet een stevig
Wanneer moet je komkommers voorzaaien?
Van half april tot half mei kun je komkommers het beste binnenshuis voorzaaien.
