Bij het plannen van je elektrische bedrading, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je ongeveer 30 cm vanaf het plafond of de vloer en 15 cm van hoeken en raamkozijnen vandaan blijft. Op die manier zit je goed met betrekking tot plinten, en als je ooit besluit het plafond te verlagen, lopen de draden geen gevaar.

Hier is nog een legenda die uitlegt waarvoor alle markeringen in de tekeningen staan. Dit geldt ook voor de tekeningen hieronder.

In deze zones geldt:

• Vast gemonteerde boilers, tegen spatwater beschermde lampen en ventilatoren zijn toegestaan in de zones 1 en 2 als ze daarvoor zijn uitgerust.
• Buiten de zones 0 tot 2 mogen stopcontacten gemonteerd worden.
• Alle stroomcircuits moeten van een aardlekschakelaar zijn voorzien die alleen een foutstroom tot 30 mA toelaat. Hier geldt net als in alle andere woonruimten dat alle werkzaamheden aan de elektrische installaties gewoonlijk alleen door elektriciens mogen worden uitgevoerd.

Hoeveel stopcontacten en aansluitingen je nodig hebt en waar ze moeten komen, is afhankelijk van de grootte en de indeling van de keuken. Omdat ovens, koelkasten en afwasmachines veel stroom gebruiken, hebben deze aparte wisselstroomcircuits nodig. Er zijn een paar vuistregels voor de inbouwhoogte.

Overleg dit in elk geval met je keukenplanner:

• Stopcontacten voor ovens, koelkasten en afwasmachines, met elk een eigen stroomcircuit, 30 cm boven de vloer.
• Stopcontacten boven het aanrecht voor keukenapparatuur, aanbevolen minimaal 5 stuks: 100–130 cm boven de vloer.
• Aansluitingen voor aanrechtverlichting: op 135 cm hoogte, onder de bovenste keukenkastjes 165 cm.
• Aansluiting voor de afzuigkap: 210–215 cm boven de vloer. Houd 15 cm afstand tot de hoeken en 30 cm tot het plafond.

De klassieker onder de stopcontacten in Europa is het geaarde stopcontact, die meestal als enkele uitvoering wordt gebruikt. Eén is te weinig? Geen probleem. Horizontale of verticale stopcontacten met meerdere stekkeringangen bieden plek voor diverse apparaten en maken de latere aanschaf van een verdeler overbodig.

Of het stopcontact in of op de wand gemonteerd wordt, hangt af van de montagewijze. Zo worden stopcontacten bij inbouwmontage in de wand ingebouwd. Daarbij is alleen nog de uitgangsaansluiting met afdekraam te zien. Bij opbouwmontage wordt het stopcontact op de wand aangebracht en met een beschermende behuizing afgedekt.

Opbouwschakelaars en -stopcontacten zijn ideaal als het achteraf inbouwen van stopcontacten en schakelaars moeilijk gaat of zelfs helemaal niet mogelijk is (bijv. bij vakwerkhuizen). Stopcontacten kunnen tevens in holle wanden ingebouwd worden. Op kantoren en in werkplaatsen worden stopcontacten bovendien vaak in kabelgoten ingebouwd. Hiervoor zijn geschikte inbouwstopcontacten nodig.

Geaarde stopcontacten kunnen diverse functies hebben. Met USB-stopcontacten heb je bijvoorbeeld altijd een vaste plaats om je kleine elektronische apparaten op te laden, zoals een tablet, smartphone of mp3-speler.

Stopcontacten met verhoogde contactbescherming zorgen voor meer veiligheid, stopcontacten met klapdeksel beschermen het binnengedeelte van je contact tegen vuil en vocht. Een afsluitbare deksel voorkomt bovendien dat onbevoegden op jouw kosten stroom bij je kunnen aftappen. En er zijn nog veel meer functies voor stopcontacten die je zonder problemen achteraf kunt inbouwen.

Voor ruimten waar het soms nat wordt, kun je ook IP44-stopcontacten installeren. Dat zijn inbouwstopcontacten die spatwaterdicht zijn. Daarvoor heb je nog een afdichtflens en een klapdeksel nodig of meteen een klapdekselstopcontact.

Afgezien van het stopcontact bestaan schakelaars uit drie delen: inzetstuk, frame en afdekking. Het visueel minst aantrekkelijke inzetstuk is verborgen in de wand en is verantwoordelijk voor de technische functie. Het frame verbindt de afdekking met het inzetstuk en is verkrijgbaar in een- tot vijfvoudige uitvoeringen.

Afdekkingen zijn qua vorm en functionaliteit afgestemd op de verschillende functies van de schakelaar, zoals tuimelschakelaar, dimmer, SAT/antenne, UAE, enz. Omdat zowel het frame als de afdekking op de wand liggen en daarom zichtbaar zijn, is het vaak wenselijk om hier ook op kleur en ontwerp gelet worden.

Bij jou hoeft niet altijd alle verlichting te branden? Gebruik dan dimmers. Hiermee kun je de helderheid van de verlichting individueel bedienen.

• Draaidimmers beschikken over een draaiknop,
• terwijl aanraakdimmers een toetsschakelaar hebben waarmee je de helderheid kunt reguleren en het licht kan in- en uitschakelen.
• Sensor dimmers reageren op het aanraken van het sensorvlak. Als je het vlak langer aanraakt, kun je ook de helderheid reguleren. Als je de dimmer uitschakelt, slaat deze de gekozen helderheid op en stelt deze bij het inschakelen weer in.