Soorten stroomkabels en elektrische draden
De isolatie die de aders omhullen, bestaat normaal gesproken uit kunststof. Deze bedekken de afzonderlijke aders en de hele kabel als groep. De elektrische geleiders zijn meestal van koper gemaakt. Soms zijn ze ook van aluminium of verschillende metalen legeringen gemaakt. Om elektromagnetische afscherming of andere mechanische bescherming te waarborgen, kunnen kabels uit nog meer lagen van verschillende materialen bestaan.
Elektriciteitskabels bestaan aan de binnenkant uit afzonderlijke draden of aders, die geleiders worden genoemd. Deze hebben verschillende kleuren, waaraan je de functie en de aansluitplaats kunt herkennen. Het is verstandig om altijd eerst te meten (met het juiste gereedschap) of de kleuraanduiding ook daadwerkelijk klopt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de fasedraad, nuldraad en de aarde.
De juiste kabel voor iedere taak
Bij het kiezen van kabels en draden spelen verschillende factoren een rol. Veel kabels zijn ervoor gemaakt de elektrische energie te transporteren, die dan bijvoorbeeld lampen in onze huizen en tuinen verlicht.
Maar niet elke kabel is hetzelfde. Welke kabel je nodig hebt, hangt onder andere af of deze binnenshuis of buitenshuis wordt gelegd. Er zijn ook kabels die informatie doorgeven, zoals telefoonkabels. Luidsprekerkabels daarentegen transporteren audiosignalen, bijvoorbeeld van de versterker van je Hi-Fi-installatie naar de luidsprekers. Kabels mag je nooit voor een andere doel gebruiken dan waarvoor ze bestemd zijn. Gebruik voor je project daarom uitsluitend de daarvoor bedoelde producten. De keuze van geschikte kabels en hun aansluiting moet door een elektricien worden gemaakt.
Kabels die je permanent kan plaatsen
Kabels die je flexibel kunt plaatsen
Kabel strippen
Steek het elektriciteitssnoer (NYM of NYY) in de opengeklapte kabelstripper zodat het ingebouwde mes de isolatie op de gewenste plek doorsnijdt.
Vouw de twee helften van het gereedschap dicht. Pak stevig vast en draai het gesloten stripgereedschap 2 tot 3 keer in beide richtingen om zijn eigen as. Trek vervolgens het gereedschap samen met de doorgesneden kabelisolatie eraf.
Nu kun je de losgekomen individuele draden met de draadstriptang strippen. Het is altijd het beste om een draadstriptool te gebruiken om de draden te strippen. Bij voorkeur een automatische draadstriptang.
Welke IP-beschermingsklasses zijn er?
Afhankelijk van waar je elektrische apparaten wilt gebruiken, moeten ze verschillende invloeden kunnen weerstaan. Buiten moeten lampen en dergelijke bestand zijn tegen regen en vuil, en in een werkplaats is er waarschijnlijk veel stof. Het is dus logisch dat niet elk apparaat geschikt is voor alle toepassingsgebieden.
Gelukkig zijn er verschillende beschermingsklassen beschikbaar. Met behulp van de IP-beschermingsklasse weet je dus hoe gevoelig je elektrische apparaten zijn voor externe invloeden zoals bijvoorbeeld regen of vocht. Deze kennis is met name handig als je van plan bent om schakelaars en stopcontacten in vochtige ruimtes of buiten te installeren.
De afkorting IP staat trouwens voor International Protection.
De IP-beschermingsklasse bestaat altijd uit twee cijfers. Het eerste cijfer geeft de mate van bescherming tegen aanraking en vreemde voorwerpen aan, terwijl het tweede cijfer de bescherming tegen water aangeeft. Hoe hoger de cijfers, hoe beter de bescherming.
Hieronder vind je een tabel met de belangrijkste beschermingsklassen voor buitengebruik en hun kenmerken.
| Minimale beschermingsklasse | Toepassingsgebied | Bescherming |
|---|---|---|
| Beschermingsklasse IP 23 – beschermd tegen spatwater | Verlichting onder een dak of overstek | Bescherming tegen grove vreemde voorwerpen met een diameter van 12,5 mm en druppelend water, vanaf een helling tot 15° |
| Beschermingsklasse IP 44 – beschermd tegen vreemde voorwerpen en spatwater | Lichten op een overdekte muur | Bescherming tegen vaste vreemde voorwerpen met een diameter van 1 mm en spatwater uit elke richting |
| Beschermingsklasse IP 65 – stofdicht en waterstraaldicht | Lampen op de grond onder een dak of overhang | Bescherming tegen stof en waterstralen (inclusief tuinslang) |
| Beschermingsklasse IP 67 – stof- en waterdicht voor tijdelijke onderdompeling | Vloer- of padverlichting in de tuin | Bescherming tegen tijdelijke onderdompeling in water |
| Beschermingsklasse IP 68 – stofdicht en drukwaterdicht | Lampen die permanent in water zijn ondergedompeld, inclusief vijververlichting | Bescherming tegen langdurige onderdompeling in water |
Wat is een aardlekschakelaar?
Een aardlekschakelaar schakelt automatisch de stroom uit als er foutstromen optreden. Dus in sommige gevallen kan dit zelfs levensreddend zijn.
Maar wat is nu het verschil tussen een gewone huiszekering en de aardlekschakelaar? Gewone zekeringen worden ook wel leidingbeschermingsschakelaars genoemd. Ze beschermen tegen kortsluitingen, wat betekent dat ze de stroom uitschakelen bij hogere stroomsterktes. Deze leidingbeschermingsschakelaars voorkomen bijvoorbeeld brand in de bedrading. Je vindt ze in de zekeringkast.
De aardlekschakelaar reageert daarentegen op schommelingen in de stroomsterkte. Als een apparaat correct werkt, blijft de elektrische stroom constant. Als je echter in het elektrische circuit ingrijpt, veroorzaakt dit een verandering in de stroomsterkte. De beveiligingsschakelaar reageert hierop en schakelt onmiddellijk de stroom uit, ongeacht de "normale" zekeringen. Dit gebeurt allemaal binnen een halve seconde.
Symbolen voor kabelkwaliteiten
Elke kabel is voorzien van een code. Die verwijst naar de constructie, bijvoorbeeld het materiaal van de isolatie en de mantel, aantal aders en kabeldiameter, en is daarmee een indicatie van de kabelkwaliteit. Zo ontcijfer je de kabelcode:
Veiligheid van apparaten en kabels
Alleen erkende elektriciens mogen werken uitvoeren aan zekeringen, verdeelkasten, meters, aarding en de elektrische aansluiting van een huis.
Maar jij kunt ook je steentje bijdragen aan je eigen veiligheid en die van je familie:
- Let bij de aanschaf van elektrische apparaten op keurmerken voor veiligheid, zoals het VDE-keurmerk.
- Haal onder geen enkele omstandigheid de groen-gele aardedraad weg en gebruik deze voor andere doeleinden!
- Laat geen losse kabels rondslingeren.
- Bescherm je kinderen door kinderbeveiliging voor stopcontacten te gebruiken.
- Houd je altijd aan de VDE-voorschriften bij wijzigingen of nieuwe installaties in je elektrische systeem.
- Gebruik nooit beschadigde, versleten of verouderde apparaten, kabels, stekkers of stopcontacten.
