Ken je de 4 fasen van plantbescherming al?
Voorkomen is beter dan genezen.
Met andere woorden: ga voor een preventieve aanpak tegen een plaag in de tuin! Bij gezonde en sterke planten maakt ongedierte geen kans!
Kies bijvoorbeeld voor sterke soorten om aantasting door ongedierte op je planten te voorkomen. Plantversterkers en afweersystemen zoals een slakkenhek vormen fase 2.
Fase 3 wordt gevolgd door een indirecte aanpak met nuttige vijanden en vallen. De top van de plantbeschermingspiramide is directe bestrijding met bestrijdingsmiddelen. Gebruik deze producten alleen als laatste redmiddel.
De plantbeschermingspiramide
Voorkom ongedierte op je plant
Bladluizen, trips, buxusmotten of mijten: laten we eerlijk zijn, wie wil dit soort gasten in de tuin? Er zijn een aantal voorzorgsmaatregelen te nemen om te voorkomen dat er überhaupt een ongedierteplaag ontstaat. Preventie is het sleutelwoord. Wij hebben tips om dit soort beestjes op je planten te voorkomen:
- Koop alleen gezonde en sterke planten.
- Gebruik alleen kwaliteitszaad, indien mogelijk met ziekteresistentie.
- Houd rekening met de bodemgesteldheid en locatie, want iedere plant heeft andere eisen.
- Denk aan een goede voorbereiding van de grond en bodembewerking. Gebruik bijvoorbeeld een bodemactivator. Deze activeert het bodemleven en verhoogt het aantal micro-organismen. De bodemactivator voorkomt zo plantenplagen.
- Plant en zaai altijd op voldoende afstand, zodat de bladeren goed kunnen drogen.
- Bemest en verzorg je planten volgens hun behoeften. Overmatig bemesten maakt planten vatbaarder, en te veel of te weinig water laat de planten doodgaan.
- Let bij de planning op de vruchtwisseling en de omliggende zaden van de moestuin.
- Maak je tuin aantrekkelijk voor nuttige insecten en zorg voor ideale omstandigheden voor je planten.
- Let altijd op de hygiëne en verwijder plantenresten altijd op de juiste manier. Dit betekent: aangetaste bladeren altijd in de GFT-bak doen en niet in de compost!
- Onderzoek je planten regelmatig op mogelijke aantasting door ongedierte of andere verstoringen.
Preventieve gewasbescherming in de kas
Een kas is de ideale plek om planten te kweken. De gelijkmatige temperaturen worden helaas niet alleen gewaardeerd door exotische planten - het klimaat is ook bijzonder gunstig voor veel ongedierte. Bovendien zijn er minder vijhanden. Kijk dus altijd goed en handel onmiddellijk in geval van een plaag. Je kunt een plaag van witte vlieg, varenrouwmug, trips of bladluis gemakkelijk herkennen aan de gele en blauwe tekens.
Je kunt preventief al in een vroeg stadium nuttige insecten in de kas loslaten! Ze kunnen enkele weken overleven zonder voedsel en sommige roofmijten kunnen alleen overleven op stuifmeel. Je kunt dan het beste wat nectarrijke bloemen planten.
Ongedierte herkennen
Geperforeerde bladeren, doffe planten, bladverlies. Als er een plaag gaande is, is deze gemakkelijk te herkennen. De vraag is alleen: wie is de dader? Pas als je weet wie de plant lastig valt, kun je je goed verdedigen.
Hier is een globaal overzicht van de schade en mogelijke oorzaken:
Gebruik plantversterkers
Naast natuurlijke ongediertebestrijdingsmiddelen zoals aaltjes of vallen, is plantversterking een belangrijk onderdeel in de bestrijding van ongedierte in je tuin.
Er zijn bijvoorbeeld plantversterkers met effectieve micro-organismen die een mengsel bevatten van melkzuurbacteriën (Lactobacillus casei, Lactobacillus plantarum), fotosynthetische bacteriën (Rhodopseudomonas palustris) en gisten (Saccharomyces cerevisiae).
De plantversterker zorgt ervoor dat alle voedingsstoffen in de bodem beschikbaar worden gemaakt voor de plant en worden omgezet in voedingszouten. Daarnaast aciveert de plantversterker het bodemleven voor meer regenwormen. Het bevordert de kieming, wortelvorming, bloei, vruchtzetting en rijping van planten en versnelt de compostering!
Zie het als een soort vitaminepil voor je plant
Bekende huismiddeltjes
Of het nu gaat om groenteplanten, kruiden of sierplanten: brandnetelextract is een ideale plantversterker. En dat is nog niet alles: het bestrijdt ook ongedierte.
IJzer, zink en mangaan, maar ook waardevolle mineralen en tannines - brandnetelextract heeft het allemaal.
Het helpt je niet alleen om je planten gezond te houden, maar kan ze ook helpen met aangroeien.
Heermoes is ook een traditioneel middel dat de plantbescherming versterkt met het kiezelzuur dat het bevat.
Ongedierte op een natuurlijke manier bestrijden
Je kunt ongedierte op natuurlijke wijze bestrijden. Dit noemen we ook wel de indirecte aanpak. Zo zijn er nuttige insecten als aaltjes die het ongedierte tegengaan. Maar ook gele plakkers of lijmringen van bomen. Er zijn ook veel huismiddeltjes, zoals zeepsop, die je kunt gebruiken tegen ongedierte. Biologische, biotechnische en fysieke middelen zoals vallen zijn zeer effectief bij het bestrijden van ongedierte.
Directe bestrijding met bestrijdingsmiddelen
Heb je alle bovenstaande tips al geprobeerd en gaat je plaag alsnog niet weg? Dan is er nog een laatste uitweg: bestrijdingsmiddelen. Wees hier voorzichtig mee en lees je goed in. Bij verkeerd gebruik kun je namelijk nuttige insecten, zoals de bij, dood maken. Hoe werken herbiciden, fungiciden en insecticiden? In het volgende overzicht krijg je antwoorden op deze vragen.
Gebruik bestrijdingsmiddelen alleen als een laatste uitweg! Gebruik altijd eerst natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen zoals nuttige insecten, vallen en plantversterking.
Fungiciden
Fungiciden zijn chemische of biologische substanties voor de bestrijding van schimmels en sporen. Afhankelijk van de ingrediënten wordt de aantasting gedood of de groei tijdelijk verhinderd.
Lees hier alles over de bestrijding van schimmels
Fungiciden vinden overwegend hun toepassing als plantenbeschermingsmiddel, maar ook voor de bestrijding van schadelijke schimmels, zoals bijvoorbeeld schimmel en houtrot.
Hoe ontstaat een schimmelziekte?
Schimmelsporen worden door mensen, dieren, waterdruppels en wind verspreid. Wanneer schimmelsporen op een plantenweefsel komen, kunnen deze kiemen, vochtigheid (bijvoorbeeld regen, nevel of dauw) bevordert de groei.
In ideale omstandigheden ontstaat er een kiembuis, die dan in het plantenweefsel indringt en zich daar met behulp van een zwamvlok wortelachtig uitbreidt. De schimmelzwamvlok voedt zich met de plantencellen, vernietigt ze en vormt sporendragers, die weer nieuwe sporen vormen. Zo kan de ziekte zich vermeerderen en andere planten infecteren.
Tip: Schadelijke schimmels ontwikkelen zich in een microscopisch bereik en zijn in eerst instantie met het blote oog niet herkenbaar. Pas wanneer de schimmel zich uitbreidt, laat hij zijn sporen achter. Zo kunnen bijvoorbeeld blad- en takmeeldauw, echte meeldauw, roest, zwarte rot, bruine en afstervende knoppen, chocoladevlekken- of bladvlekkenziekte optreden.
Hoe werken fungiciden?
Afdekkingsfungiciden werken preventief als ze volledig op het plantenweefsel worden aangebracht en zo een beschermende film vormen. Wanneer schimmelsporen nu op het plantenweefsel komen en onder de hierboven beschreven omstandigheden beginnen te kiemen, vormen ze een kiembuis. Zodra deze met de beschermende folie in aanraking komt, doodt de werkzame stof hen en verhindert zo de uitbreiding van een schimmelinfectie. Behandelingen met fungiciden moeten met regelmaat worden herhaald, omdat de werkzame stoffen afgebouwd of afgewassen worden, bovendien ontstaan er door de groei van de plant steeds weer nieuwe onbehandelde plaatsen.
Herbiciden
Herbiciden behoren tot de belangrijkste bestrijdingsmiddelen. Het gaat hier om synthetische substanties die worden ingezet voor onkruidbestrijding. Bekijk hier hoe je onkruid weghaalt zonder herbiciden te gebruiken!
We onderscheiden selectieve herbiciden, die alleen bij bepaalde planten werken, en breedwerkende herbiciden, die bij veel planten aanslaan.
Waarom onkruid weghalen?
Ongeacht welk soort tuin je grondstuk siert, onkruid is een onaangename bijkomstigheid. Ze zien er in het bloembed niet alleen lelijk uit, maar concurreren samen met je sierplanten om water, voedingsstoffen en licht. Ook nuttige planten kunnen daarbij aan het kortste eind trekken en daardoor je oogst belemmeren en minimaliseren. Maar let op: onkruid is niet altijd slecht! Het biedt bescherming en voeding voor nuttige insecten.
Hoe werken herbiciden?
Systemische bladherbiciden worden met water verdund en op het onkruid gesproeid. De plant neemt de werkzame stof op en verdeelt deze over de sapstroom, deze vernietigt op zijn beurt de plantencellen. Het onkruid vergaat vervolgens.
Tip: Vooropkomst-herbiciden kunnen voor of tijdens het zaaien worden ingezet. Na-opkomst-herbiciden worden daarentegen pas na de vorming van de eerste kiembladen gebruikt.
Insecticiden
Insecticiden zijn pesticiden, chemische substanties ter bestrijding van insecten in de verschillende ontwikkelingsstadia. Insecticiden worden in de volksmond ook insectenverdelgers of insectendoders genoemd.
Waarom insecten doden?
Wanneer schadelijke insecten, bijvoorbeeld bladluizen, schildluizen, aardappel- en schorskevers, zich in de tuin vestigen, moet je op tijd ingrijpen. Doe je dat niet, dan kunnen ze zich snel vermenigvuldigen en tot een oncontroleerbaar probleem uitgroeien, waardoor je planten dood kunnen gaan.
Nuttige insecten zoals bijen, hommels, mieren of lieveheersbeestjes moet je al-tijd sparen!
Hoe werken insecticiden?
We verdelen insecticiden in drie gifsoorten:
- Ademgif – werkt via de luchtwegen
- Maaggif – werkt via het maag-darmkanaal
- Contactgif – werkt door aanraking
Deze bestrijdingsmiddelen worden als spray, tinctuur, poeder of korrels aangeboden. Je spuit insecticiden rechtstreeks op de plaag (contacteffect) of je behandelt de aangetaste plant (systemisch effect).
Geen glyfosaat of neonicotinoïden bij HORNBACH
Jaren geleden hebben we alle producten die glyfosaat bevatten uitgefaseerd en alternatieve producten toegevoegd aan ons assortiment. Plantbeschermingsmiddelen met neonicotinoïden zijn ook volledig uitgefaseerd om actief bij te dragen aan de bescherming van nuttige insecten.
Hoe pas ik bestrijdingsmiddelen juist toe?
We hebben hier de 10 belangrijkste regels bij de omgang met bestrijdingsmiddelen voor je samengesteld, deze dien je in acht te nemen voor een juiste omgang.
- Lees de gebruiksaanwijzing voor het eerste gebruik zorgvuldig door.
- Houd altijd de door de fabrikant aanbevolen hoeveelheden aan. Veel producten zijn in doseerverpakkingen of met doseerhulpen verkrijgbaar. Ze vergemakkelijken de dosering en vermijden onnodige verspilling.
- Wij raden aan niet te roken, eten of drinken tijdens de toediening van de bestrijdingsmiddelen.
- Houd in ieder geval de wachttijden aan. De wachttijd is in de regel alleen relevant voor gewassen en slaat op de tijd die tussen het laatste gebruik en de oogst moet verstrijken.
- Wacht op windstilte en koele temperaturen. Bestrijdingsmiddelen mogen niet gebruikt worden bij temperaturen boven 25 C°. Windstilte vermijdt het onnodig wegwaaien van het spuitmengsel. Niet gebruiken vóór regen.
- Vermijd overgebleven hoeveelheden. Restanten mogen niet in de afvoer worden gegoten. Verdun deze in de verhouding 1:10 en verdeel het restant op de aangetaste planten.
- Reinig alle gebruikte materialen grondig. Breng spoelwater aan op de eerder behandelde oppervlakken in de tuin. Verwijder het spoelwater niet via het toilet, de riolering of het oppervlaktewater!
- Was na het gebruik je handen en lichaamsdelen die met de bestrijdingsmiddelen in aanraking zijn gekomen grondig met water en zeep. Wissel en was indien nodig ook je kleding.
- Bewaar je bestrijdingsmiddelen steeds afgesloten, in de originele verpakking en op een veilige plaats. Houd ze uit de buurt van kinderen en huisdieren en bewaar de verpakkingen niet in de buurt van levens- en voedingsmiddelen.
- Geef de productresten af bij de inzamelplaats voor gevaarlijke afvalstoffen van de gemeente. Nauwkeurige informatie vind je bij de stedelijke of provinciale overheid.
Herbiciden toepassen
Herbiciden mogen alleen in de tuinbouw worden gebruikt, en niet in de buurt van water. Voor gebruik in open tereinen heb je een speciale vergunning nodig. Ook afgesloten paden en pleinen die risico lopen op overstroming, evenals opritten van garages, zijn uitgesloten van gebruik.
