Typische handzagen
Houtzagen en het gebruik
Bij de houtbewerking is het belangrijk of je in lengterichting of dwars op devezelstructuur zaagt, want dat bepaalt de keuze van de vertanding van jouw zaag. Materialen als glasvezelversterke-, kunststof- of spaanplaten vereisen een zaag met keepvertanding. Ook de vorm, lengte en hoogte van het zaagblad zijn belangrijk.
De keuze aan vertandingen voor een zaag is nagenoeg onbeperkt.
Grove of fijne vertanding
Vuistregel
- Voor grof zaagwerk kies je 3,5-7 tanden/inch.
- Voor normaal zagen voldoen 7-9 tanden/inch.
- Voor fijn zaagwerk voldoen meestal 9-13 tanden/inch.
- Voor zeer fijne houtbewerking kies je 13-16 tanden/inch.
Tip: Wanneer de zaag bij het zagen springt, is de tanding te grof. Wanneer er geen fijnere vertanding beschikbaar is, zaag je zodanig, dat ten minste drie zaagtanden tegelijk insnijden. Ook een vlakkere hoek (10°-15°) draagt eraan bij dat de zaag niet springt.
Driehoeksvertanding
De tanden wijzen exact recht naar beneden en hebben mesachtige punten, omdat ze bedoeld zijn voor een rechthoekige zaagsnede dwars op de houtvezel. Dit type zaag zaagt in beide richtingen, maar heeft in de duwrichting de beste zaagprestatie. Beugelzagen met een fijne snede hebben deze vertanding.
Schaaf- trekvertanding
Hierbij gaat het om een speciale soort driehoeksvertanding voor het zagen van nat hout met een grove zaagsnede. Groepen driehoeksvertanding worden hier afgewisseld met kortere trekvertanding. Deze tandvorm zorgt voor het verwijderen van zaagsel uit de zaagsnede.
Universeelvertanding
Vertandingen van dit type zijn uitstekend geschikt voor het zagen in de lengte en dwars op de vezelrichting. Klussers kunnen dit zaagblad universeel gebruiken. De tanden snijden 'agressiever' door het duwen. Deze vertanding is alleen gebruikelijk bij normale handzagen.
Keepvertanding
Met een dergelijke zaag wordt overlangs, tegen de vezelrichting in, gezaagd; voornamelijk toepasbaar bij het splijten van planken en zagen van inkepingen. De tanden werken alleen in duwrichting. De zaag is tevens geschikt voor ongestructureerd compositiemateriaal zoals spaanplaten en vezelplaten.
Driehoeksvertanding/schaafvertanding
Een speciaal type zaagblad voor het zagen van droog en vers hout met verwisselbare dunne en smalle bladen (driehoeks- of schaafvertanding) voor het verminderen van de wrijving. Ook harde houtsoorten kunnen met dit type zaagblad goed gezaagd worden, net als zeer dik hout.
Achterwaarts gerichte driehoeksvertanding
Zagen met dit type vertanding dienen voor het snoeien van fruitbomen en hebben door hun naar binnen gebogen tanden met extra scherpe haaktanden een uitstekende zelfgeleiding. Dit type zaagblad werkt in de trekrichting, dat is erg belangrijk bij werken boven het hoofd.
XT-vertanding
De XT-vertanding met speciaal geharde tanden zaagt ongeveer 30% sneller, omdat 4 tandpunten tegelijk worden gebruikt. Hij zaagt zonder trillingen de hardste materialen. Door de geharde tandpunten blijft de zaag tot tien keer langer scherp dan gewone zagen.
Op de juiste manier zagen
Op de juiste manier zagen moet je leren! Naast de juiste krachtverdeling bij het zagen moet je letten op de uitbuiging van het zaagblad om zuivere zaagsneden te krijgen.
De juiste krachtverdeling bij het zagen
Bij het zagen is het belangrijk dat de uitgeoefende kracht direct op het werkstuk overgebracht wordt. Zonder verlies van de kracht. Gebruik daarom altijd de volle lengte van het zaagblad.
Ergonomisch handgreep
Een ergonomisch gevormde handgreep ondersteunt niet alleen de juiste hantering, maar voorkomt ook verwondingen.
Vooral bij langdurige zaagwerk kan een verkeerde hantering snel tot vermoeidheid leiden. Een goede handgreep moet bij al het zaagwerk prettig in de hand liggen, vooral bij langdurig zagen. Ideaal zijn handgrepen, die van een bepaalde hoek zijn voorzien en voor het markeren van het werkstuk kunnen worden gebruikt.
Uitbuiging van het zaagblad
Om een zuivere zaagsnede met minimale krachtsinpanning te kunnen maken, moet het zaagblad uitgebogen zijn. Dat betekent dat de zaagtanden aan beide kanten iets naar buiten zijn gebogen. Het zaagblad heeft deze vrije ruimte naar beide kanten nodig om niet te blijven steken of warm te lopen. Als je een nieuwe zaag koopt, is deze uitbuiging al aanwezig. Wanneer bij het zagen met een oude zaag het zaagblad vast komt te zitten in het werkstuk, is het zaagblad stomp of te weinig uitgebogen.
Nog meer tips
Zagen zonder vastlopen
Ook bij het zagen met een scherp zaagblad kan de zaag vastlopen. Vooral bij vers hout treden er spanningen op, waarbij de zaagsnede wordt samengedrukt. Klem gewoon een kleine houten wig of schroevendraaier in de zaagsnede om hem open te houden, dat zaagt gemakkelijker.
De juiste druk bij het zagen
Werk bij het begin van het zagen alleen met een lichte druk en verhoog de druk niet meer dan nodig is. De zaag moet in principe alleen op duwkracht zagen en telkens zonder belasting worden teruggetrokken.
Oude zaag – nieuwe zaag
Gooi bij de aankoop van een nieuwe zaag de oude zaag niet meteen weg, want voor vele werkzaamheden kunnen oude zagen nog goed worden gebruikt. Bij het zagen van gipskartonplaten kan bijvoorbeeld een oude handzaag met verkort zaagblad nog worden gebruikt, want een nieuw zaagblad wordt bij dit werk snel stomp.
Het juiste onderhoud voor je zaag
Regelmatig onderhoud is zeer belangrijk voor een zaag. Het onderhoud is bepalend voor het goed functioneren van de zaag.
Roest
Een verroest zaagblad maakt de tandpunten kapot en vermindert de prestaties. Zorg altijd dat het zaagblad roestvrij is. Nieuwe zagen zijn altijd voorzien van een roestvrij zaagblad.
Hars
Harsafzetting op het zaagblad leidt tot het vastlopen van de zaag. Verwijder het hars met spiritus, petroleum of dieselolie. Het zagen van harshoudende houtsoorten is gemakkelijker wanneer je het zaagblad met een beetje petroleum insmeert.
Opslag
Als je een zaag langere tijd niet gebruikt, wikkel hem dan in olielappen en bewaar hem op een droge plaats. Gespannen zaagbladen moeten vóór opslag ontspannen worden, omdat de afzonderlijke onderdelen van de zaag onder spanning aan een grotere belasting zijn blootgesteld.
Soorten zagen
Bouw-, hout-, tuin- en metaalzagen en het gebruik; welke soorten zagen er zijn, ontdek je hier.
Houtzagen
Zagen voor timmerwerk, meubelmakerij en winkelinrichting
Zagen met speciale trektanding. Zaag met dubbelzijdig blad voor een gemiddelde tot fijne zaagsnede.
Speciale trekvertanding, 14 tanden per inch, een zaagblad van 300 mm en een comfortabele handgreep.
Zagen voor houten staven en lijsten
Speciale trekvertanding, 17 tanden per inch. Een extra dun zaagblad en een stevige stalen rug.
Zagen voor laminaat en parket
Voor alle houten vloeren, voor een extra zuivere zaagsnede. Driezijdige diamantslijping, 11 tanden per inch, gehard zaagblad van 500 mm. Een hoog model zagen, voor het werken met minder trillingen.
Zagen voor werkbladen en spaanplaten
Universele vertanding, 7 tanden per inch, gehard zaagblad. Bijvoorbeeld een handzaag van 450 mm, zaagt op duwkracht en met een twee componenten handgreep.
Zagen voor meubelplaten en verlijmd hout
Driezijdige diamantslijping, 11 tanden per inch, gehard zaagblad met een fijne vertanding voor een zuivere zaagsenede.
Zagen voor hardhout en bouwhout
Driezijdige diamantslijping, 7 tanden per inch, gehard zaagblad. Met een gemiddelde vertanding voor snel zagen op duw- en trekkracht.
Zagen voor bouwhout en balken
Voor het maken van dakconstructies, deuren en houten frames. Puntvertanding, 7 tanden per inch, gehard zaagblad. Bijvoorbeeld een bouwhandzaag, 550 mm, voor snel zagen op duw- en trekkracht.
Zagen voor stucwerk en profielen
Puntvertanding, 14 tanden per inch, gehard zaagblad. Bijvoorbeeld een zaag met een stevige stalen rug, een hoog model, 90 mm, voor het zagen in een verstekbak. Zagen voor verstekwerk
Zagen voor verstekwerk
Puntvertanding, 14 tanden per inch, gehard zaagblad. Bijvoorbeeld een zaag met stevige stalen rug, een fijne zaag met rechte vorm en een omkeerbare handgreep.
Bouwzagen
Zagen voor cellenbeton
Voor poreuze betonstenen, bouwplaten en systeemelementen. Met extra grote universeelvertanding, bijvoorbeeld geharde handzaag 750 mm, met extra dik blad voor het zagen met minder trillingen.
Met speciale vertanding, van 17 tot 34 tanden, van hardmetaal. Bijvoorbeeld HM-handzaag 700 mm met extra dik, gelakt blad voor het zagen met minder trillingen.
Zagen voor gipskartonplaten
Voor interieurbouw en bekledingen. Driezijdige diamantslijping, 9/10 tanden per inch, gehard. Bijvoorbeeld een professionele decoupeerzaag, 200 mm met extra dik blad voor gaten en een ergonomische handgreep.
Universeelvertanding, 8 tanden per inch, gehard. Bijvoorbeeld een decoupeerzaag van 160 mm, met extra dik blad voor gaten en een houten handgreep.
Zagen voor polystyreen en isolatiematerialen
Voor de bewerking van polystyreen en isolatiematerialen. De fijnste vertanding met zeer fijne, platte tanden. Bijvoorbeeld een speciale handzaag van 400 mm met een speciale vorm voor het nauwkeurig zagen van het materiaal.
Speciaalzagen
Zagen voor plastic en kunststoffen
Voor snel zagen - ook geschikt voor hout. Universele vertanding, 12 tanden per inch, gehard zaagblad met een lengte van 350 mm.
Tuinzagen
Zagen voor natuurhout
Voor al het zaagwerk in de tuin, speciaal voor vochtig hout. Schaafvertanding met kortere trektanden, een gehard zaagblad. Bijvoorbeeld beugelzagen en reservebladen in twee kwaliteiten in 300 tot 760 mm, spanhendel en knokkelbescherming.
Zagen voor takken en kleine stammen
Voor al het zaagwerk aan bomen en in de tuin. Driezijdige speciale vertanding, gehard zaagblad. Bijvoorbeeld snoeizagen met een lengte vanaf 300 mm.
Metaalzagen
Zagen voor metalen en non-ferrometalen
Voor snel zagen in alle metalen. Zeer fijne vertanding, 24 tanden per inch. Bijvoorbeeld een professionele metaalzaag met BIMETAAL-blad en metaalzaag volgens DIN 6473 met HSS-zaagblad van 300 mm.
Zagen voor koper en composietbuizen
Bijvoorbeeld voor buizen van ijzer, koper of aluminium. Zagen met zeer fijne tanden. Bijvoorbeld kleine metaalzagen met een stevige handgreep van kunststof of met een houten handgreep en een lengte van 150 mm.
