De juiste ruimte voor jouw werkplaats
Eerst en vooral moet je nagaan welke ruimte geschikt is voor een werkplaats. Mogelijke opties zijn:
- de garage
- de kelder
- de zolder
- een ongebruikt woongedeelte
- een tuinhuis
Denk eerst na over waar je de meeste ruimte hebt. 9 m² is het minimum. Je wilt immers af en toe planken of latten op maat zagen, en die zijn doorgaans minstens 2 meter lang. Ook moet er een werkbank in passen.
Aan de muren heb je ruimte nodig voor een paar hangkasten. Kijk of dat past met eventuele schuine daken, en of je nog genoeg bewegingsruimte overhoudt, ook met lange planken en latten. Controleer ook in het tuinhuis of je daar zware kasten kunt ophangen.
Waar je werkplaats uiteindelijk komt, bepaal je het beste aan de hand van de projecten die je wilt aanpakken. Als je alleen kleine klusjes wilt doen of af en toe aan je fiets wilt sleutelen of elektronische apparaten met een soldeerbout wilt bewerken, is een kleine ruimte voldoende. Meubelmakers, autoklussers en restaurateurs hebben meer ruimte nodig.
Zorg voor goede verlichting
Precieze plannen tekenen, onderdelen opmeten, boorgaten markeren, dit alles lukt niet zonder voldoende licht. Als je weinig daglicht hebt, kun je gebruik maken van daglichtlampen. Deze zijn ook verkrijgbaar met zuinige LED's. Reken op ongeveer 270 lm per vierkante meter en let ook op de kleurtemperatuur. Idealiter zouden de lampen minstens 5300 K moeten hebben. Het blauwachtige en heldere licht werkt stimulerend en bevordert je concentratie.
Verlichtingstip
Vergeet de onderbouwverlichting voor de hangkasten niet. Zonder deze verlichting zie je niets, of slechts heel slecht, wanneer je aan je werkbank werkt. Mobiele werkplaatslampen behoren ook tot de basisuitrusting. Met deze lampen kun je moeilijk bereikbare plekken, zoals bijvoorbeeld de motorruimte van je auto, goed verlichten.
Goede ventilatie is belangrijk.
In jouw werkplaats wil je waarschijnlijk lakken, schuren, zagen of vijlen. Dan moet je zorgen voor voldoende ventilatie. In de garage heb je het voordeel dat je gewoon de deur kunt opendoen en er al meteen voldoende ventilatie is. In woonruimtes of in het tuinhuis kunnen ramen open.
Je wilt de werkplaats waarschijnlijk ook in de winter gebruiken. Dan moet je naast ventilatie ook aan verwarming denken. Met stijve vingers kun je immers niet precies werken.
Tip
Zorg voor voldoende stroomaansluitingen en een wateraansluiting plus wastafel. Je machines hebben stroom nodig en water zul je altijd nodig hebben. Of het nu voor je handen is of voor penselen.
De werkplaatsinrichting
Werkbanken voor de werkplaats
De werkbank is het hart van je werkplaats en ze kan eigenlijk niet groot genoeg zijn. Gebruik de wandruimte die je hebt optimaal en plaats daar meerdere werkbanken waar je je kunt verspreiden.
Zo heb je de mogelijkheid om verschillende werkgebieden te creëren. Waar zagen en schuurmachines staan, kun je hout bewerken. Schroevendraaiers, tangen en andere gereedschappen heb je nodig voor fijn werk.
Werkbanken bieden ook altijd opbergruimte, want ze hebben veel lades waarin je gereedschappen en materialen goed geordend kunt opbergen. Als je veel met hout werkt, is een schaafbank misschien ook de moeite waard.
Tip
Haal lade-inlays en label je lades. Je zult nooit meer naar gereedschappen zoeken!
Ergonomisch werken
Je werkplaatsinrichting moet afgestemd zijn op je lichaamslengte, zodat je ook langere tijd ontspannen kunt werken. De ideale hoogte hangt echter ook af van de specifieke taak.
Fijn werk: dit omvat modelbouw, soldeerwerk, tekenen en schetsen. Bij deze werkzaamheden is precisie vereist. Je hebt controle en een vaste hand nodig. Dat gaat alleen als je je ellebogen op de werkbank kunt laten rusten. Je schouders houd je daarbij ontspannen. Dergelijke werkzaamheden kun je overigens ook zittend doen.
Vaardigheidswerk: hierbij heb je minder finesse nodig, maar wel meer kracht. We hebben het over de montage van afzonderlijke werkstukken of schuur- en polijstwerk. Het werkmateriaal ligt tussen de 10 en 15 cm onder je ellebogen. Dat betekent dat je comfortabel kunt werken zonder te bukken.
Werken met veel inspanning: bij het zagen, boren en schaven is volledige lichaamsinspanning vereist. Het werkstuk moet dan minimaal 40 cm onder de ellebogen liggen.
Tip
Als je de ruimte hebt, kun je twee werkbanken van verschillende hoogte aanschaffen. Als je weinig ruimte hebt, helpt een kleine mobiele werkbank. Die kan meestal worden ingeklapt en in een nis worden opgeborgen. Voor de extra grote doeners zijn er trouwens ook extra hoge werkbanken.
Kasten voor meer orde in de werkplaats
Met elk project groeit je gereedschapscollectie en die wil je opbergen. Hangkasten hebben het voordeel dat ze aan de muur hangen, zodat er op de vloer nog ruimte overblijft voor andere dingen. Idealiter hebben ze verstelbare legplanken. Op deze manier kun je de kasten aanpassen aan je eigen organisatiesysteem. Hetzelfde geldt voor hoge kasten. Ook daar wil je flexibel zijn.
Eindeloze mogelijkheden met stellingkasten
Een rek is niet zomaar een rek. Je hebt veel mogelijkheden wat betreft afmetingen, draagkracht en constructie. Bij de planning moet je jezelf eerst afvragen of je met kant-en-klare elementen wilt werken of dat je een rek op maat wilt configureren voor jouw behoeften. Bij HORNBACH vind je natuurlijk beiden.
De basisuitrusting voor jouw werkplaats
Pas door gereedschap wordt de werkplaats wat hij is. Maar welke gereedschappen heb je echt nodig? Dat hangt natuurlijk sterk af van je project, en voor elk nieuw project zul je waarschijnlijk ook het een of andere gereedschap nodig hebben dat je nog niet bezit. Maar je verzameling kan groeien. Een paar basisgereedschappen zou je echter al in huis moeten hebben:
| Machines: |
|
|---|---|
| Zagen: | |
| Meetgereedschap: | |
| Handgereedschap: |
|
| Overig: | |
| Materialen: |
Bankschroef kiezen
De bankschroef houdt letterlijk alles vast. Het is een essentieel onderdeel van elke werkplaats, want je moet altijd wel iets vastzetten om het te zagen, vijlen of op een andere manier te bewerken.
Als je niet toevallig een bankschroef uit opa’s werkplaats hebt geërfd, is het zeker de moeite waard om hier in een kwaliteitsproduct te investeren dat waarschijnlijk langer meegaat dan jijzelf.
