Waarvoor is bamboe geschikt?
Er zijn talloze redenen voor bamboe in de tuin. Als enkele plant kan bamboe een geweldige blikvanger zijn. Maar de plant kan ook worden gebruikt als haag, bescherming tegen inkijk en wind, als bodembedekker of als potplant op je balkon. Zo is er voor elke toepassing de juiste bamboesoort.
Bamboe is bovendien erg goed te combineren met struiken en andere tuinplanten en biedt daardoor veel mogelijkheden voor de vormgeving. De verschillende bamboesoorten hebben verschillende groottes, dus er is voor iedere tuin wel een geschikte soort.
Bamboe als afscheiding
Als je bamboe functioneel wilt gebruiken, kun je voor de paraplubamboe (Fargesia) kiezen als tuinafscheiding. Wil je niet te veel werk hebben aan je haag? Dan zit je met bamboe precies goed. Bamboe is groenblijvend, biedt bescherming tegen inkijk en hoeft niet vaak gesnoeid te worden. Dit komt omdat de struik van nature al een enigzins ''wilde'' vorm heeft.
Ook de reuzenbamboe (Phyllostachys) kan als haag worden gebruikt. Bij deze soort is een wortelbegrenzer echter belangrijk. Lees er hier meer over. Verder is het goed om rekening te houden dat de bladeren van de paraplubamboe duidelijk dichter begroeid zijn dan dat van de reuzenbamboe. De reuzenbamboe biedt in zijn eerste jaren nog niet de beste bescherming tegen inkijk. Als de plant wat ouder is begint hij goed te groeien, wordt hoger en is super geschikt als tuinafscheiding.
Bamboe als losse plant
Wil je een Aziatische touch? Plant de reuzenbamboe (Phyllostachys) dan als losse plant. Deze bamboesoort krijgt langere en dikkere stengels in verschillende kleuren. Daardoor kun je meer van de stengels zien dan bij de paraplubamboe. De plant is ook meer dichtbegroeid.
De paraplubamboe (Fargesia) woekert niet en is daarom een populaire bamboesoort voor in de Nederlandse tuinen!
Bamboe in een pot planten
Bamboe kan goed in een pot worden geplant. Je moet hierbij echter wel voor de laaggroeiende bamboe gaan. En zelfs dan moet de pot een bepaalde grootte hebben. Als vuistregel geldt:
De diameter van de pot moet drie keer zo groot zijn dan de wortelkluit.
Als je grotere soorten bamboe in een pot wilt planten, raden we een verhoogde plantenbak aan. Als de pot namelijk te klein is, is de plant constant uitgedroogd en dan gaat hij uiteindelijk dood.
Let er bij planten in een pot altijd op dat ze voldoende water krijgen. Bamboe in een pot moet meer voedingsstoffen krijgen dan bamboe die in de tuin geplant wordt. Geef de bamboe om de twee weken wat mest voor groene planten, zodat hij mooi en gezond blijft.
Bamboe als bodembedekker
Niet iedereen weet dat bamboe een hele goede bodembedekker is. Speciale dwergbamboesoorten bereiken maar een kleine hoogte, maar groeien snel! De bladeren zijn bijzonder dichtbegroeid. Zo kun je een wat groter oppervlak snel en effectief beplanten. Daarnaast blijft de ondergrond vrij van onkruid en bovendien is deze speciale bamboesoort makkelijk te verzorgen.
Bodembedekkende bamboe kan ook worden gebruikt in plaats van gras. Je kunt het zélfs snoeien met de grasmaaier. Maar wees ook hierbij voorzichtig: dwergbamboe mag dan wel kleiner zijn dan zijn broertjes en zusjes, maar de wortels groeien net zo snel als bij de Phyllostachys. Denk daarom ook hier aan een wortelbegrenzer, anders staat je tuin binnen een mum van tijd vol met bamboe.
Zo werkt plantverzending!
Tegenwoordig kun je alles online bestellen. Óók bamboeplanten kunnen prima thuisbezorgd worden!
Lees meer over planten verzenden.
De verschillende bamboesoorten
Wereldwijd zijn er naar schatting wel 1000 bamboesoorten. 100 daarvan gedijen in een klimaat zoals dat van Nederland. De bamboesoorten kunnen in twee groepen ingedeeld worden (beide winterhard): Fargesia en Phyllostachys. De belangrijkste beslissende factor voor hobbytuiniers is de lengte van de ondergrondse worteluitlopers. Dit uit zich bij bamboe in de vorm van een wortelstok, het 'rizoom'.
Kenmerken verschillende bamboesoorten
| Paraplubamboe (Fargesia) | Reuzenbamboe (Phyllostachys) |
|---|---|
| Vormt geen worteluitlopers (geen wortelbegrenzers nodig) | De wortels kunnen zich in de hele tuin verspreiden (zorg voor een wortelbegrenzer). |
| Plant blijft jarenlang dichtbegroeid. Goed geschikt als bescherming tegen inkijk | Het is een woekerende bamboesoort op lange stevige stengels. Hierdoor vergt het ook onderhoud. |
| Groeit in dunne, dicht op elkaar staande stengels | Stengelkleur in zwart-violet, gele strepen, blauwgroen of geel |
| Tussen 1,50 meter en 6 meter hoog (afhankelijk van de soort) | Bereikt een hoogte tot 10 meter |
| Zichtdicht | Stengels zorgen voor dichte structuur van de haag. |
| Deze bamboe is geschikt voor kleinere tuinen en balkons | Heeft veel ruimte nodig en is daardoor geschikt voor grote tuinen |
Paraplubamboe (Fargesia)
Reuzenbamboe (Phyllostachys)
Mysterieuze bloei van de bamboe
In een bijna mysterieus proces begint bamboe na ongeveer 70 jaar te bloeien en zaad te vormen. Na de bloei sterft de plant af en uit het zaad ontstaan nieuwe stengels. Een fenoneem dat, ondanks intensieve inspanningen, zelfs tijdens het kweken niet kan worden gestopt. 70 jaar is echter een trotse leeftijd voor een plant en een lange periode voor in je tuin. De laatste bloei vond in 2007 plaats, dus de bamboe heeft nog wel even de tijd.
Waar moet je bamboe plaatsen?
Ondanks zijn exotische herkomst is bamboe een makkelijke plant en groeit de plant ook goed in Europese tuinen. De meeste soorten zijn winterhard en weerstaan temperaturen tot -25 C° prima.
Er zijn ook soorten die niet winterhard zijn. Let daarop bij de aankoop. Over het algemeen is bamboe niet erg veeleisend in zijn plekje. Fargesia bamboe staat het liefst in de halfschaduw, bijvoorbeeld in de buurt van een boom.
Als je tuin weinig schaduw heeft, kun je beter voor de Phyllostachys bamboe gaan. Deze soort verdraagt de felle zon erg goed. Daarentegen heeft hij weer veel ruimte nodig om te groeien.
De planten kunnen, afhankelijk van de soort, tot tien meter hoog worden. Als vuistregel geldt:
Zo hoog als de bamboe wordt, zo veel vierkante meter ruimte heeft hij nodig.
In welke bodem doet de bamboe het goed?
Op dit gebied is de bamboe al snel tevreden. De plant groeit goed in humusrijke, losse grond die waterdoorlatend is. Goede bewatering is belangrijk voor de bamboe; hij kan niet goed tegen droogte. Geef de plant daarom altijd voldoende water, maar pas goed op voor ophoping van water.
Bamboe gedijt ook goed in de buurt van water, waar de bodem constant vochtig is. Als je de bamboe in een pot plant, wordt het aanbevolen om hem regelmatig van plantenvoeding te voorzien. Wanneer je de bamboe in de tuin plant, is dat niet nodig.
Zo plant en verzorg je je bamboe
Wanneer moet je bamboe planten?
Het beste moment om bamboe in je tuin te planten is tussen maart en mei, maar later in de zomer kan ook nog prima.
Plant de bamboe in ieder geval niet in de herfst of winter. Omdat de plant groenblijvend is, verdampt hij ook in de winter water via de bladeren. In het eerste jaar kan hij zijn waterhuishouding nog niet goed in evenwicht brengen. Bovendien zijn de wortels vaak nog niet lang genoeg om onder de vorstgrens te reiken. Dat kan de bamboe uiteindelijk beschadigen.
Plant je de bamboe in de zomer? Zorg er dan voor hij genoeg water krijgt. Als hij pas net geplant is, heeft hij giga veel dorst!
Graaf dus eerst een gat voor de plant. Ondertussen dompel je de wortelkluiten drie minuten onder in een emmer met water, zodat deze zich alvast vol kunnen zuigen. Het gat voor de plant moet twee tot drie keer zo groot zijn als de wortelkluit.
Zorg ervoor dat de bamboeplant niet dieper in de aarde staat dan hij in de pot stond.
Daarna maak je alleen de grond van het gat nog goed los, zodat het water zich niet meteen ophoopt en de bamboe goed op zijn plek staat. Vul het gat van de plant met de uitgegraven aarde en tuinaarde.
En daarna? Ruim voldoende water geven, ook als het regent! Je kunt ook een gietrand aanleggen, zodat je zeker weet dat het water in de buurt van de plant blijft en niet alle kanten op stroomt.
Hoe en wanneer moet je bamboe bemesten?
Je moet bamboe drie keer per jaar bemesten. Als je bamboeplant in een pot staat, voeg dan om de twee weken wat meststof toe. Om echter het zekere voor het onzekere te nemen, kun je de aanbevelingen op de verpakking volgen. Het soort meststof speelt namelijk ook een rol.
Vrij geplante bamboe moet je tussen maart en juni bemesten. Daarna kun je het beter niet meer doen, omdat de stengels anders niet meer goed kunnen groeien, krom worden of zelfs afbreken.
Tot aan maart heb je daarom geen werk meer aan je bamboe! Bamboe heeft het liefst organische en stikstofrijke meststoffen zoals hoornspaanders of steenmeel. Speciale meststof voor bamboe is natuurlijk het meest ideaal.
Water geven, water geven en nog eens water geven
Bamboe heeft veel water nodig! Maar het water mag zich daarbij niet ophopen. Na het planten moet bamboe vaker water krijgen. Als het in de zomer lang heet en droog is, mag het wel eens een hele gieter zijn.
Als potplanten in het algemeen, en ook bamboe die in een pot groeit, de winter niet halen, is dat vaker door uitdroging dan door bevriezing. We hebben de neiging om in de winter geen water te geven, omdat we bang zijn dat het water bevriest. Daardoor verdrogen veel potplanten.
Geef planten dus óók in de winter water. Doe dit op vorstvrije dagen en gebruik lauwwarm water. Zo komt je bamboe de winter wel door!
Schrik niet bij vorst
Bij vorst rolt bamboe zijn bladeren op. Dat doet hij uit zelfbescherming. Als de temperaturen weer oplopen, worden de bladeren weer glad!
Hoe moet je bamboe snoeien?
Bamboe vereist weinig snoeiwerkzaamheden in vergelijking met andere gewassen. Als je de bamboe gebruikt als haag of bescherming tegen inkijk, kun je hem het beste regelmatig snoeien. Daardoor blijft hij mooi vol.
Bij vrij geplante bamboe kun je om de één tot twee jaar de grote stengels kort voor de winter dicht bij de grond snoeien. Dat verbetert de winterhardheid en maakt de bamboe jonger.
Wortelbegrenzers aanleggen tegen woekeren van de Phyllostachys
Je hebt je reuzenbamboe geplant en bent helemaal blij ermee. Maar het jaar erop komen er ineens stengels naar boven op plekken in je tuin waar ze niet horen. Sommige zelfs bij de buurman. Oeps! Dat haalt voor velen de lol van bamboe eraf. Wat er mis gaat: er is geen wortelbegrenzer ingebouwd, dus de bamboe kan zich over de hele tuin verspreiden.
De reuzenbamboe (Phyllostachys) vormt in vergelijking tot de paraplubamboe (Fargesia) worteluitlopers die zich in de bodem ongehinderd kunnen uitbreiden en nieuwe scheuten vormen. Dat is niet alleen vervelend, maar het kan ook een duur geintje worden. De uitlopers zijn namelijk erg stevig. Het is een moeilijke en dure klus om ze weer te verwijderen.
Houd al bij de planning van je reuzenbamboe rekening met een wortelbegrenzer.
Worteldoek van HDPE, hogedruk-polyethyleen, zijn erg geschikt als wortelbarrière. Als materiaal wordt ook wel vijverfolie of bitumen aangeboden. Die materialen kun je beter links laten liggen. De wortels zijn namelijk zo sterk dat ze hier gewoon doorheen breken. De wortelbarrière moet een diameter van 1,5 meter tot 2 meter hebben voor vrijgeplante bamboe.
Let op: plaats de wortelbegrenzer niet te nauw
Wortelbegrenzers mogen in geen enkel geval te nauw worden ingebouwd. Hierdoor krijgen de planten te weinig water, drogen ze uit en sterven ze af. Het kan echter ook gebeuren dat de worteldruk in een te nauwe ruimte te groot wordt. Dan dringen de wortels door de barrière of breken ze zelfs.
Veelgestelde vragen over bamboe
Wanneer bloeit bamboe?
Alleen de Fargesia (paraplubamboe) bloeit, andere soorten niet. Fargesia bloeit ongeveer om de 70 jaar. Dit gebeurt wereldwijd en is onafhankelijk van wanneer de bamboe geplant is. Daarna sterven de planten af en ontstaat er een nieuwe generatie. De laatste keer dat de Fargesia bloeide, was 2007.
Is bamboe giftig?
Er zijn maar een paar bamboesoorten die giftig zijn. De soorten die bij ons groeien, zijn niet giftig voor mensen of huisdieren. Alleen de scheuten en zaden zijn (in rauwe vorm) giftig. De scheuten bevatten het cyanide van blauwzuur. Dit wordt bij het koken onschadelijk gemaakt. Rauwe bamboescheuten moeten voor consumptie dus altijd gekookt worden. Aangezien bamboe slechts om de 70 jaar bloeit, vormt de plant alleen dan zaad. Bamboe in de tuin vormt dus geen gevaar voor kinderen en huisdieren.
Hoeveel ruimte moet ik voor mijn bamboe inplannen?
Voor in de grond geplante bamboe geldt: zo hoog als de plant wordt, zo veel vierkante meter moet hij hebben aan ruimte. Voor bamboe als haag houd je één plant per 80 tot 100 centimeter aan.
Hoeveel water heeft bamboe nodig?
Bamboe heeft veel water nodig en moet dagelijks worden besproeid. Vooral midden in de zomer, als het meerdere dagen of weken warm en droog is. In principe is een vochtige grond optimaal voor bamboe. Maar het water mag zich niet ophopen. Ook in de winter heeft bamboe water nodig. Doe dit echter uitsluitend op vorstvrije dagen!
Mijn bamboe heeft geel blad, wat nu?
Gele bladeren bij bamboe is een teken dat er iets met je bamboe aan de hand is. Dat kan verschillende oorzaken hebben: je hebt hem te weinig water gegeven of te veel. Beide kunnen leiden tot het afsterven van de wortels. Ook teveel kalk in de grond verstoort de ijzervoorziening van de bladeren, waardoor de bladeren van de bamboe geel worden. Daarom moet je er beslist op letten dat je je bamboe in de juiste grond plant. Misschien ontbreekt het je plant echter gewoon aan belangrijke voedingsstoffen. Het is dus belangrijk dat je hem twee keer per jaar bemest!
Hoe bescherm ik mijn bamboe in de winter?
Bamboe is niet altijd en overal geheel winterhard. Ter bescherming van de planten moeten in de herfst de grote, oude stengels dicht bij de grond worden gesnoeid. Hierdoor wordt het oppervlak voor bemesten kleiner. Wil je je bamboe beter beschermen? Wikkel dan je pol met noppenfolie en jute.
Hoe snel groeit bamboe?
Dat hangt af van de soort. Er zijn soorten die snel groeien, en soorten die langer nodig hebben. Zo vind je voor jouw behoeften vast en zeker de juiste soort bamboe. Over het algemeen is de bamboe een van de snelst groeiende planten ter wereld. Veel soorten kunnen hun hoogte binnen een jaar verdubbelen. Sommige soorten groeien zelfs een hele meter per dag! Niet voor te stellen hé? Vooral als je bamboe als bescherming tegen inkijk of als haag wilt gebruiken, is deze snelle groei een groot voordeel.
Kun je bamboe gebruiken als bouwmateriaal?
Het ziet er op het eerste gezicht misschien niet zo uit, maar bamboe is als bouwmateriaal nog stabieler dan hout. Dit komt doordat hout aan de buitenkant zacht is en aan de binnenkant hard. Bij bamboe is dat juist andersom. Hierdoor is bamboe stabiel en toch nog zeer buigzaam. Om die reden wordt bamboe in Azië al eeuwenlang gebruikt als bouwmateriaal.
Herkomst en geschiedenis van bamboe
Bamboe komt op veel vlakken in ons leven voor: als stabiel bouwmateriaal, als ingrediënt uit de Aziatische keuken, als textielsoort of als decoratieve plant in de tuin of in huis.
Bamboe komt uit Azië. Je vindt bamboe daar in ieder land, maar hij is afkomstig uit China en Japan. Daar groeit hij al vele duizenden jaren. Bamboe bestaat al sinds dinosaurustijdperk. Het is dus in ieder geval een sterke en standvastige plant.
In China heeft bamboe een bijzondere betekenis: de plant staat voor uithoudingsvermogen, elasticiteit en volharding. Bovendien staat bamboe symbool voor vruchtbaarheid. Dat is terug te leiden naar de snelle groei.
Om deze redenen is bamboe in China en Japan meer dan alleen decoratie en een plant in de tuin. Bamboe is diep in de tradities en gebruiken van de cultuur geworteld. Vooral in tropische regio's groeit bamboe in groten getale!
