Hoe werkt een split airco?
Een split airco is een warmtepompsysteem dat werkt op basis van koelvloeistof, net als je koelkast eigenlijk. Koelvloeistof onttrekt de warmte uit de binnenruimte (via de binnenunit) en geeft die buiten weer af aan de buitenlucht (via de buitenunit).
De binnenunit van een split airco bevat een ventilator die warmte uit de lucht opneemt en deze vervolgens naar een warmtewisselaar brengt. Deze warmtewisselaar is een leiding met koelvloeistof tussen de 6 en 8 graden. Doordat de koelvloeistof in contact komt met warme binnenlucht, warmt de koelvloeistof op. Op die manier haalt de koelvloeistof de warmte uit de ruimte en koelt deze dus af.
Maar daarmee is het proces nog niet ten einde. Een compressor zorgt ervoor dat de warme lucht naar de condensor in de buitenunit wordt afgevoerd. Daar condenseert het gas vervolgens door het contact met de buitenlucht. Op die manier wordt het gas weer koude koelvloeistof en kan het opnieuw de binnenunit instromen.
De meeste splits kunnen trouwens ook verwarmen. Dat proces verloopt eigenlijk op dezelfde manier, maar dan precies omgekeerd.
Voordelen van een vaste airco
Een vaste airco bestaat uit twee (of meer) permanent te plaatsen units (split units). Een buitenunit en een (of meerdere) binnenunit(s). De binnenunit(s) verbind je met koelleidingen aan de buitenunit. De buitenunit, het woord zegt het al, monteer je buitenshuis, de binnenunit(s) kun je in verschillende ruimtes in huis plaatsen, waardoor je deze ruimtes ook tegelijkertijd kunt koelen.
Vaste airco’s hebben tegenwoordig meer dan één functie. Ze kunnen vaak naast verkoelen ook ventileren, de lucht ontvochtigen en de ruimte verwarmen. Daarnaast zijn vaste airco’s stiller dan mobiele airco’s; de onderdelen die lawaai maken, zitten voornamelijk in de buitenunits.
In het kort:
+ meerdere ruimtes tegelijkertijd koelen
+ ook ventileren, ontvochtigen en verwarmen
+ stil in gebruik
Nadelen van een vaste airco
Wel nemen vaste airco’s heel het jaar door ruimte in in je woning en is een split airco moeilijker te installeren. Ook is het wat duurder dan een airco zonder buitenunit.
In het kort:
- opbergen niet mogelijk
- lastige installatie
- duur in aanschaf
Dit kan een split airco allemaal
Veel mensen denken dat een airconditioning alleen kan koelen. En dit is inderdaad één van de functies van een airco. Maar een split airco kan doorgaans nog veel meer dan alleen dat.
Ruimtes verwarmen
Een split airco kan namelijk ook gebruikt worden om een ruimte te verwarmen. Daarnaast kun je met een airco de lucht in een ruimte zuiveren. De lucht in de ruimte wordt dan schoongemaakt; elementen als stof, pollen, rook en nare luchtjes worden uit de lucht verwijderd. Vieze lucht in een ruimte is onprettig en kan in sommige gevallen zelfs voor gezondheidsproblemen zorgen. Goed plan dus om de lucht letterlijk te klaren.
Lucht ventileren
Nog een functie van veel split airco’s? Ventilatie. Bij het ventileren van een ruimte wordt de binnenlucht door de airco naar buiten afgevoerd en wordt verse buitenlucht juist naar binnen gezogen. Het zorgt voor frisse lucht in de ruimte, met extra veel zuurstof.
Ruimtes ontvochtigen
Tot slot worden split airco’s vaak gebruikt om ruimtes te ontvochtigen. De airconditioning zorgt er in dat geval voor dat de luchtvochtigheid in een ruimte niet hoger of lager is dan 40 tot 60 procent; de ideale luchtvochtigheid.
Hoe installeer je een split airco systeem?
Het plaatsen van een split airco kan je zelf doen. Let op: het in werking stellen van het apparaat mag echter alleen worden uitgevoerd door een erkend installateur. Wij leggen je uit hoe je stap voor stap te werk gaat. Lees voor het installeren wel altijd de exacte instructies van de fabrikant nog even door!
Stap 1. Installeer de binnenunit
Bepaal de plaats
- Bedenk om te beginnen waar je de binnenunit wil plaatsen. Probeer hierbij direct zonlicht en warmtebronnen te vermijden. Ga ook plekken waar gas- of stroomleidingen in de muur zitten uit de weg en controleer dus goed waar deze zitten. Dit doe je heel eenvoudig met een leidingzoeker.
- De binnenunit moet rondom minimaal 15cm vrij zijn van leidingen én minimaal 2 meter boven de vloer worden gemonteerd. Waar je verder nog rekening mee moet houden? Een binnenunit moet op minstens 1 meter afstand van antennes, stroom- of verbindingskabels (voor televisie, radio, camerasystemen, intercoms of telefoons) worden geplaatst. De elektrische ruis uit deze bronnen kan namelijk storingen in je airconditioner veroorzaken. Tot slot:
- De muur moet natuurlijk sterk genoeg zijn om het gewicht van je unit te kunnen dragen.
Bevestig de montageplaat
- Als je bepaald hebt waar de binnenunit geplaatst moet worden, bevestig je de montageplaat of -beugel op de binnenwand. Houd de montageplaat tegen de muur en gebruik een waterpas. Zo hangt de plaat gegarandeerd recht. Teken de boorgaten met potlood op de muur en boor vervolgens twee gaten. Steek nylon pluggen in de gaten en schroef de plaat aan de muur met schroeven.
Boor de gaten
- Maak vervolgens een gat in de muur waar je de leidingen door naar buiten kunt geleiden. Waar je moet boren, kun je op basis van de opening in de montagebeugel heel makkelijk zien. Houd hierbij trouwens wel rekening met de lengte van de buis en de afstand die deze nodig heeft om de buitenunit te bereiken.
- Boor vervolgens een gat van binnen naar buiten; een gat dat ruim genoeg is voor de leidingen. Zorg, in verband met afwatering, dat het gat genoeg afschot heeft naar de buitenkant toe.
- Plaats daarna een flexibele flens in het gat.
Controleer elektra
- Controleer de elektrische aansluitingen. Til het voorpaneel van het apparaat en verwijder de deksel. Zorg ervoor dat de draden zijn aangesloten op de schroefklemmen en dat ze vervolgens overeenkomen met het diagram in de gebruiksaanwijzing.
Afdichten van leidingen
- Dicht de leidingen daarna af en geleid de leiding van de binnenunit dóór de muur. Buig de leidingen zo min mogelijk. Op die manier werkt je airco namelijk het beste.
- Snijd een stuk van een PVC-buis af en zorg ervoor dat dit stuk 6mm korter is dan de lengte van het gat. Plaats de dop van de PVC-buis op het einde hiervan en plaats de buis in het gat van de wand.
- Bind de koperen leidingen, de stroomkabels en de afvoerpijp samen met isolatietape. Plaats de afvoerbuis op de bodem, zo behoud je een vrije doorstroming van het condens, en bevestig de pijp aan de binnenunit.
- Voer de gebonden leidingen en kabels door het gat in de muur en zorg ervoor dat de afvoerleiding het water afvoert op een geschikte plek.
Bevestig de binnenunit
- Bevestig de binnenunit aan de montageplaat door de unit tegen de montageplaat aan te drukken.
Stap 2. Installeer de buitenunit
Bepaal de plaats
- Kies een goede plek om de buitenunit te installeren. Dat wil zeggen: Niet in de buurt van drukbezochte, stoffige of warme gebieden, op minimaal 3m afstand van een radio- of televisieantenne en met minimaal 30cm vrije ruimte rondom.
Zorg voor een stevige ondergrond
- Leg een betonnen plaat of betonnen tegels op de grond en zorg voor een vlak niveau.
- Plaats de buitencondensor bovenop deze verstevigde ondergrond en gebruik rubberen demping onder de ‘voeten’ van het apparaat. Zo worden trillingen geminimaliseerd. Is er geen stabiele ondergrond aanwezig? Dan kun je ook gebruik maken van een buitenbeugel waar je de unit aan op kunt hangen.
Sluit de elektra aan
- Sluit nadat je voor een stevige ondergrond hebt gezorgd de elektrische draden aan. Verwijder hiervoor de deksel en raadpleeg vervolgens het elektrisch schema in de gebruiksaanwijzing. Sluit de draden precies aan, zoals in het schema staat. Bevestig de kabels met een kabelklem en sluit de klep weer.
Buitenunit vastmaken
- Je kunt de buitenunit altijd nog even vastmaken aan de ondergrond als je dat prettig vindt. Bevestig hiervoor de leidingen met klemmen op de muur en verzegel het gat in de muur door er purschuim in te spuiten.
Laat je airco activeren door een gecertificeerd bedrijf
Niet zomaar iedereen mag en kan een split airconditioning in activeren. Een split airco systeem valt namelijk onder de zogenaamde F-gassen verordening, wat betekent dat de inbedrijfstelling moet worden uitgevoerd door een F-gassen gecertificeerd bedrijf.
Reinigingstips
Niet alle split-airco’s zijn hetzelfde. Dat betekent dat ze ook allemaal net even iets anders schoongemaakt moeten worden. Sowieso is het schoonmaken van split airco’s vaak een tijdrovende en secure klus. De meeste mensen laten het schoonmaken van hun airco daarom aan een professional over. Maar ga jij liever zelf aan de slag? Lees dan even welke vijf onderdelen van de binnenunit sowieso elk jaar goed schoongemaakt moeten worden:
- Omkasting
Maak deze los en maak deze goed schoon met een ontvettend schoonmaakmiddel. - Filters
Haal deze eraf en maak deze met een stoffer goed schoon. Wapper ze vervolgens net zolang uit tot alle stof verdwenen is. - Vlotterbakje
Maak deze los en verwijder het opgehoopte vuil met een bacteriedodend en ontvettend reinigingsmiddel. - Verdamper
Blaas deze even goed door met een stoomreiniger. Op deze manier verwijder je vastzittend vuil en dood je bacteriën. - Elektrostatisch filter
Reinig deze op dezelfde manier als de verdamper.
Je moet je airco zo nu en dan ook van buiten even (laten) schoonmaken. Dat is, op de klimpartij na, veel makkelijker dan het reinigen van het binnenwerk. Verwijder loszittend vuil of andere viezigheid, zodat de lucht weer vrij kan worden weggeblazen. Maak de omkasting los (als dit mogelijk is) en maak deze schoon met een ontvettend schoonmaakmiddel. Zorg er vervolgens voor dat je de rest van de unit even afstoft.
Heb je dit allemaal gedaan? Dan kun je de kast er weer omheen plaatsen.
