Niet iedere lamp is geschikt voor het reguleren van de helderheid met behulp van een dimmer. Halogeenlampen zijn doorgaans dimbaar, maar dat geldt niet voor led- of spaarlampen. Het al dan niet doorgestreepte symbool op de verpakking geeft duidelijkheid of een product dimbaar is of niet.
Advies
Voorschriften op de verpakking
De nieuwe verpakking
In het kader van de Ecodesign-richtlijn (ErP) zijn sinds 1 september 2010 aanvullende voorschriften van kracht voor de verpakkingen van lampen. Deze moeten gegevens bevatten over het lichteffect, de toepassing en de gebruikte technologie. Zo vind je sneller en gemakkelijker de lamp die geschikt is voor jouw toepassing.
Watt en lumen
Het aantal watt geeft aan hoeveel energie de lamp verbruikt. De helderheid wordt in lumen aangegeven.
Aangezien de lichtefficiëntie van de verschillende lampen nogal uiteenloopt, verliest de vermelding van het aantal watt steeds meer aan betekenis. Nieuwe technologieën zoals led en spaarlampen hebben beduidend minder energie nodig om dezelfde hoeveelheid licht te produceren. Vermelding van de helderheid in lumen wordt dan ook steeds belangrijker; hiermee wordt aangegeven hoeveel licht een bepaalde lamp geeft.
Omrekeningstabel:
100 watt ≙ ca. 1350 lumen
75 watt ≙ ca. 900 lumen
60 watt ≙ ca. 700 lumen
40 watt ≙ ca. 400 lumen
25 watt ≙ ca. 220 lumen
Lumen per watt
De lichtopbrengst is de verhouding tussen de lichtstroom van een lamp en het vermogen dat daarvoor vereist is. Dit wordt weergegeven in lumen per watt. Hoe groter de verhouding lumen/watt (lm/W), des te zuiniger is de lamp.
Dimbaarheid
Tip: Door de lamp te dimmen wordt de lichtopbrengst gereduceerd. Het energieverbruik/vermogen blijft gelijk.
Levensduur (energieverbruiksetiket)
Het EU-energielabel geeft informatie over het energieverbruik van een lamp. Ter vergelijking worden de producten onderverdeeld in verschillende energie-efficiëntieklassen, dit betekent dat de levensduur van een lamp wordt weergegeven in bedrijfsuren (A - G) en 1.000 tot 15.000 branduren kan bedragen. De levensduur komt direct tot uiting in de prijs, want hoe langer de levensduur, hoe minder vaak een nieuwe lamp gekocht hoeft te worden.
Schakelvastheid
De schakelvastheid geeft aan hoe vaak een lamp in en uit kan worden geschakeld. Verlichtingsproducten met een lage schakelvastheid mogen niet in ruimtes worden gebruikt waarin het licht vaak aan en uit wordt gedaan, zoals de badkamer, de hal of het trappenhuis.
Startgedrag/opstartsnelheid
Het startgedrag geeft de tijd aan die de lamp nodig heeft om 60% van de totale helderheid te bereiken. Halogeen- en ledlampen starten direct, terwijl compacte TL-lampen iets meer tijd nodig hebben. Deze moeten dan ook niet worden gebruikt op plaatsen waar snel en slechts even licht nodig is, bijvoorbeeld op het toilet, in de hal of in trappenhuizen.
Afmetingen
De vermelding van de lengte en de diameter helpt bij het bepalen of de nieuwe lamp past.
Kwik
Hg staat voor hydragyrum en geeft aan of een lamp kwik bevat en hoeveel. Dit chemische element is zeer giftig en valt dan ook onder EU-verordening (EG) 1272/2008 (CLP). Lampen die kwik bevatten mogen niet met het huisvuil worden weggegooid, maar moeten bij een gemeentelijk inzamelpunt worden afgegeven.
Tip: de op deze pagina getoonde symbolen dienen ter illustratie en kunnen per fabrikant verschillen.
Beschermingsgraden
De beschermingsgraad is de classificatie van de technische veiligheid van lampen. Deze wordt aangegeven door de IP-code (Ingress Protection) die uit twee cijfers bestaat.
Eerste cijfer: aanraakbeveiliging
Het eerste cijfer heeft betrekking op de bescherming tegen vreemde voorwerpen en stof. Als een van beide cijfers niet is aangegeven, wordt in plaats daarvan een X vermeld.
| Eerste cijfer |
Mate van bescherming Beknopte omschrijving |
Beveiliging tegen het binnendringen van vreemde voorwerpen en stof |
| IP 0X | niet beschermd | Geen specifieke bescherming |
| IP 1X | bescherming tegen vreemde voorwerpen > 50 mm |
Relatief grote lichaamsdelen zoals een hand (echter geen specifieke beveiliging tegen opzettelijk aanraken); vreemde voorwerpen met een diameter > 50 mm |
| IP 2X | bescherming tegen voorwerpen > 12 mm |
Vingers en dergelijke met een lengte van maximaal 80 mm. Vaste voorwerpen met een diameter > 12 mm |
| IP 3X | bescherming tegen voorwerpen > 2,5 mm |
Gereedschap, kabels e.d. met een diameter of een dikte > 2,5 mm. Voorwerpen met een diameter > 2,5 mm. |
| IP 4X | bescherming tegen voorwerpen > 1 mm |
Draden of strips die dikker zijn dan 1 mm. Voorwerpen met een diameter > 1 mm |
| IP 5X | stofbescherming | Geen volledige bescherming tegen stof, maar wel voldoende om de goede werking niet te hinderen. |
| IP 6X | stofbescherming | Volledige bescherming tegen binnendringen van stof |
Tweede cijfer: bescherming tegen water
Voor badkamerlampen is vooral het tweede cijfer van belang. Dit heeft betrekking op de isolatie tegen water en vocht. Als een van de twee cijfers niet is aangegeven, wordt in plaats daarvan een X vermeld.
| Tweede cijfer |
Mate van bescherming Beknopte omschrijving |
Beveiliging tegen het binnendringen van water en vocht |
| IP X0 | niet beschermd | Geen specifieke bescherming |
| IP X1 | bescherming tegen druppelend water | Druppelend water (verticaal omlaag vallende druppels) veroorzaakt geen schade. |
| IP X2 | bescherming tegen druppelend water onder een hoek van 15° | Verticaal omlaag vallende druppels mogen geen schade veroorzaken als de behuizing onder een hoek van maximaal 15° ten opzichte van de normale gebruikspositie wordt gekanteld. |
| IP X3 | bescherming tegen waternevel | Waternevel mag bij kanteling tot maximaal 60° ten opzichte van de verticale positie geen schade veroorzaken. |
| IP X4 | bescherming tegen spatwater | Spatwater uit welke richting dan ook mag geen schade veroorzaken. |
| IP X5 | bescherming tegen waterstralen | Waterstralen uit een mondstuk uit welke richting dan ook mogen geen schade veroorzaken. |
| IP X6 | bescherming tegen golven | Bij golven of waterstralen onder hoge druk mag geen gevaarlijke hoeveelheid water de behuizing binnendringen. |
| IP X7 | bescherming tegen onderdompeling | Bij onderdompeling in water onder de vermelde druk en voor de vermelde duur mag geen schadelijke hoeveelheid water de behuizing binnendringen. |
| IP X9 | waterdicht |
Het apparaat kan onder de door de fabrikant aangegeven omstandigheden continu onder water worden gebruikt. Opmerking: doorgaans betekent dit dat het apparaat volledig waterdicht is. Bij bepaalde apparaten kan dit echter ook betekenen dat er weliswaar water binnendringt, maar geen schade veroorzaakt. |
