Kamerplanten kiezen en verzorgen

• Hoe dunner het glas, hoe kouder het wordt! Maar bij een goed geïsoleerd raam kan de temperatuur flink oplopen. Houd rekening met enkel en dubbel glas en waar je jouw kamerplant plaatst.
• Sluit de vensterbank boven een radiator niet goed aan bij het raam, of is de vensterbank te smal? Dan kan er teveel warme lucht langs jouw plant komen en dit kan ook de luchtvochtigheid beïnvloeden.
• Om zeker te zijn van de ideale temperatuur, dan kun je die meten en de omstandigheden afstemmen op jouw kamerplant.
• Zet planten die veel licht nodig hebben bij een raam op het zuiden, oosten of westen. Planten die minder licht nodig hebben staan het best bij een raam op het noorden. Er zijn maar enkele planten die in direct zonlicht kunnen staan.
• Wil je weten welke planten goed in de zon of juist in de schaduw willen staan? Kijk dan bij de veelgestelde vragen hieronder!

• Veel planten hebben een hoge luchtvochtigheid nodig. Dit vind je vaak in de badkamer en keuken. Als het licht genoeg is, kun je hier heel wat planten kwijt! Enkele voorbeelden zijn varens of de Epipremnum.
• Badkamers in oudere huizen zijn helaas vaak te donker. In nieuwere huizen hebben de badkamers vaak grote ramen. In combinatie met warmte en een hoge luchtvochtigheid zijn vooral tropische planten hier op hun plek!
• In de keuken is er soms een hete waterdamp. Deze luchtvochtigheid is niet altijd fijn voor je planten. Kies dan alleen de kamerplanten die dat, én de warmte, aankunnen.

• De gang is vaak niet goed verwarmd. Vooral in de winter is de gang een stuk koeler! Planten die in het najaar een rustperiode nodig hebben, kunnen prima op de gang worden bewaard. De ideale temperatuur is tussen de 10 en 16 °C. Cactussen en vetplanten kun je hier goed neerzetten, maar ook de Hortensia en Azalea houden wel van wat koelte.
• Zorg wel dat er in de gang genoeg licht is. Houd de planten ook niet te vochtig. Daarnaast kunnen sommige kamerplanten niet goed tegen tocht.
• Geen ruimte op de gang? Vaak is de slaapkamer ook een koele plek!

• Tussen de kamerplanten zitten ook veel hangplanten en klimplanten. Deze kunnen goed groeien op muren of kasten, als ze voldoende licht krijgen. Denk aan de Rhipsalis, Chinees lantaarnplantje, of Hedera (klimop).
• Plaats hangende planten of plantenhangers hoog genoeg. Zo kunnen de kamerplanten uitgebreid groeien en hebben jij en je planten nergens last van.
• Plaats de klimplanten in stevige plantenbakken en laat de nieuwe scheuten langs een klimrek naar boven leiden. Zorg ervoor dat de nieuwe takjes genoeg licht krijgen. Help de klimplanten een handje met hulpmiddelen, want er zijn maar een paar planten die uit zichzelf kunnen klimmen.

• Wel eens gehoord dat je beter géén planten in je slaapkamer zou moeten zetten? Dit omdat de planten in het donker jouw zuurstof opnemen? Nou, je moet je kamer écht tot een jungle ombouwen, wil je daar last van hebben! Zet dus gerust jouw favoriete kamerplant in de slaapkamer!
• Houd sterk geurende bloeiende planten uit je slaapkamer. Groene planten kun je gerust neerzetten, voor een fijnere sfeer. Zorg er wel voor dat je planten voldoende licht en water krijgen.
• De kamerplanten die een winterrust nodig hebben, kun je in het najaar zelfs beter van de woonkamer naar de slaapkamer verplaatsen. De slaapkamer is vaak koeler, omdat deze minder verwarmd wordt. Deze planten, zoals de Yucca, hebben namelijk een koelere omgeving nodig in de winter.
• Sommige planten produceren 's nachts zelfs zuurstof, in plaats van dat ze het opnemen. Zet deze dus vooral in je slaapkamer! Ideale planten voor de slaapkamer zijn: Sansevieria, Ficus (treurvijg), Mexicaanse dwergpalm (Chamaedorea), Spathiphyllum (lepelplant).

• Kamerplanten maken de kinderkamer sfeervol en verbeteren de luchtkwaliteit. Ook ondersteunen ze de gezondheid, het geestelijk welzijn en de prestaties van kinderen! Dat geldt niet alleen voor scholen en de kinderopvang, maar júist thuis. Planten hebben een ontspannende werking. Therapeuten maken daar gebruik van bij kinderen met een aandachtstekortstoornis (ADD).
• Kinderen worden rustiger van planten. Het zorgen voor kamerplanten bevordert hun verantwoordelijkheidsgevoel en de creativiteit. Ze zien een plant opgroeien en leren dat een plant een levend wezen is. Ook leren ze veel over plantensoorten en veranderingen in de natuur.
• Let er wel op dat de kamerplanten op de kinderkamer niet giftig zijn! Welke zijn dan wel geschikt? Vooral de graslelie, vetplanten en cypergrassen. Vleesetende kamerplanten, zoals de venusvliegenvanger, kunnen erg interessant zijn voor kinderen.

Niets is zo vervelend als er opeens iets gebeurt met je plant! Zoals je geliefde kamerplant die zijn bladeren laat vallen. Als je zeker weet dat je plant niet gewoon de hoop op water heeft opgegeven en een stille dood tegemoet is gegaan, misschien vallen de bladeren dan van je plant af om de volgende redenen!

• Je plant is ziek of heeft last van ongedierte. Beide zorgen ervoor dat de kamerplant niet voldoende voedingsstoffen heeft om te groeien en om gezond te blijven. Wat moet je doen met ziektes en beestjes in je plant? Op de pagina ' Beestjes op je kamerplant' vind je meer informatie!
• De plant mist voeding in de aarde. Zorg dat je regelmatig de plant van plantenvoeding voorziet! Sommige kamerplanten hebben het liefst speciale voeding, zoals mediterrane planten en orchideeën. Het kan ook zijn dat de potgrond is uitgeput. Staat je kamerplant al lang in dezelfde pot? Misschien dat verpotten helpt! Even frisse grond onder de voeten en je plant kan er weer tegenaan. Lees hier meer over verpotten!
• Gebrek aan licht, of teveel zonlicht. Bij te weinig licht kan de plant ook niet groeien, omdat hij geen energie meer heeft. Bij teveel licht, vaak direct zonlicht, verschroeien de bladeren. Ze worden dan geel en sterven af. Controleer wel of je de plant voldoende water geeft! Ontdek onder het kopje ' Hoeveel licht moet mijn plant krijgen?' meer over de hoeveelheid licht en de beste standplaats voor kamerplanten.
• Te veel of te weinig water. Dit overkomt de besten! Vergeten water te geven, of per ongeluk te veel? Sommige planten hebben regelmatig water nodig, anderen kunnen langer zonder. Kamerplanten kunnen ook gevoelig zijn voor wortelrot. Geef je teveel water? Dan blijft het water onderin de pot staan en kunnen de wortels gaan rotten. Dus als de bladeren van de plant af vallen, controleer dan of de aarde niet te nat of te droog is. Ontdek onder het kopje ' Hoe vaak moet ik water geven?' meer over hoeveel water een plant moet krijgen!

Als de bladeren van je plant geel of bruin worden, dan kan dat meerdere redenen hebben. Denk aan:

• Te veel of te weinig water.
• Te veel of te weinig licht.
• Ziektes of ongedierte.
• Te weinig voedingsstoffen.

Deze punten zijn hetzelfde als wanneer de bladeren afvallen. Lees daarom wat je er aan kunt doen bij het punt hierboven! Wanneer alleen de buitenranden of de punten van de bladeren bruin worden, kan dit ook meerdere oorzaken hebben.

• Het blad komt ergens tegenaan. Dit kan de muur of kast zijn, maar misschien loop je steeds langs de plant en kom je er tegenaan. De bladeren kunnen zo beschadigen. Kijk of dit van toepassing is en pas eventueel de standplaats aan.
• De luchtvochtigheid is te laag. Zeker in de winter komt dit vaak voor, omdat de verwarming aan staat. Sommige planten houden van een hoge luchtvochtigheid, zoals de tropische kamerplanten. Dit kun je oplossen door regelmatig de plant met een water in een plantenspuit te besproeien! In de zomer kun je de kamerplant zelfs een regenbuitje geven. Of zet de plant even onder de douche. Afnemen met een vochtige doek kan ook. Zo haal je gelijk het stof van de bladeren. Win-win!

Wanneer een plant stopt met groeien, heeft hij vaak te weinig voedingsstoffen en energie. Meestal is dit te wijten aan te veel licht, te weinig licht, te veel water, of te weinig water. Of de aarde heeft geen voedingsstoffen meer. Om dit op te lossen, kun je verder lezen bij het eerste punt!

Het is vaak noodzakelijk om je plant regelmatig te verpotten. Een plant groeit, dus de wortels groeien ook. Als de plant vrij lang in dezelfde pot zit, heeft hij letterlijk en figuurlijk geen ruimte meer om te groeien! Dit kun je oplossen door eens in het jaar, of om de 2 jaar (afhankelijk van je plant), een grotere pot te geven. Met een flinke lading verse potgrond kan je kamerplant er weer tegenaan! Meer weten hoe je moet verpotten? Ontdek het hier!

Help, mijn plant is ziek! Ziektes en ongedierte, beestjes zoals bladluis, kunnen je plant flink aantasten. Als je dit niet oplost, kan je kamerplant helaas afsterven. Dit komt omdat ziekte en beestjes de voedingsstoffen opnemen van de plant. Of ze tasten de plant zo aan dat er juist bacteriën en schimmels terugkomen, waar de plant tegen moet vechten. Vaak komen ziektes en beestjes via de wind en tocht in je plant, tenzij je een andere plant hebt die al besmet is! Het best controleer je regelmatig je kamerplanten!

Hoe kan ik ongedierte bestrijden? Er zijn enkele chemische en biologische middelen om je plant van de ziektes af te helpen. Maar er zijn ook makkelijkere methodes! Zo kun je de geïnfecteerde bladeren verwijderen. Of met een flinke koude waterstraal de beestjes eraf spuiten. Ook zijn er enkele huis-tuin-en-keukentips van oma waarbij je afwasmiddel of natuurazijn verdund op de plant spuit.

Dit zijn de meest voorkomende plantziektes:

• Bladluis - Deze kleine beestjes zijn er in verschillende kleuren, zoals zwart, wit en groen. Ze scheiden een kleverige substantie uit, honingdauw, wat op de bladeren blijft zitten. Ze zijn vaak in grote groepen aanwezig op je plant.
• Dopluis - Dit is een rond beestje en is ongeveer 4 mm groot, in de kleuren geel, groen, bruin of grijs, met donkere vlekjes. Een platte dopluis is, de naam zegt het al, wat platter. Deze is vaak ook beter verborgen en zit hij bij de wortels of onder de bladeren.
• Schildluis - Dit beestje lijkt op de dopluis en is beide of grijs van kleur. Vaak leven ze in groepen bij elkaar. De schildluis wordt vaak verward met de wolluis, omdat sommige schildluisjes een witte was over zich hebben.
• Spint - Dit ongedierte is super klein, tussen de 0,3 en 0,5 mm groot! Daarom zijn ze lastig te herkennen. Vaak zitten ze onderaan de bladeren, waarbij ze het blad beschadigen en zo de voedingsstoffen uit de plant halen. Deze bladeren zullen geel worden en langzaam afsterven.
• Trips - Deze beestjes zijn ongeveer 1 mm groot en zijn erg lastig om te herkennen op de plant. Ze hebben vleugels, waardoor ze zich gauw kunnen verspreiden tussen je kamerplanten!
• Witte vlieg - Het zijn witte vliegjes van 1 - 3 mm groot. De vliegjes leven vaak in grote groepen onderop de bladeren van je plant. Ze laten honingdauw achter, wat kleverig aanvoelt. Ook zuigen ze de plant leeg van voedingsstoffen, waardoor het blad geel zal worden en langzaam zal afsterven. Als je schudt aan de plant, zullen de volwassen vliegjes opvliegen en de eitjes achterblijven.
• Wolluis - Dit is een beestje die ongeveer 5 mm groot is. Hij heeft veel harige pootjes! Je kunt hem herkennen aan de wollige balletjes , waar de eitjes in zitten. De wollige hoopjes blijven vaak aan je kleven. De wolluis haalt ook zijn voedingsstoffen uit de plant waardoor de bladeren aangetast zullen worden.

Ontdek hier meer info over beestjes in je kamerplant!

Het verschilt per kamerplant hoe vaak die water moet krijgen. Water is noodzakelijk om te groeien en om mooi te blijven. Elke plant is hierin verschillend! Maar voordat je denkt dat het heel lastig gaat worden: het valt wel mee! Aan sommige planten kun je goed zien dat ze water nodig hebben: de bladeren hangen slap. Gelukkig zit er bij aankoop van je plant een verzorgingskaartje, waarop staat hoeveel water jouw kamerplant nodig heeft.

Een algemene verzorgingstip: steek je vinger in de aarde. Is je vinger droog? Dan mag de plant weer water! Bij teveel water kunnen namelijk de wortels gaan rotten. En sommige planten zijn juist gevoelig voor wortelrot! Zorg dus dat er geen water onderin de pot blijft staan. Of zorg dat je een pot met een gat op een schotel hebt staan. Het overtollige water kan dan op de schotel terecht komen.

Grofweg kun je kamerplanten verdelen in:

• Planten die veel water nodig hebben: hierbij moet je de grond altijd vochtig houden. Dit geldt voor bijvoorbeeld verschillende palmen, de Ficus, Spathiphyllum (lepelplant), Musa (bananenplant) en verschillende varens.
• Planten die gemiddeld water nodig hebben: hierbij moet je de grond wat laten opdrogen tussen de gietbeurten. Hieronder valt de Dracaena (drakenbloedboom), Monstera (gatenplant) en verschillende orchideeën,.
• Planten die weinig water nodig hebben: hierbij mag je de grond voor langere tijd laten uitdrogen. Is dat niet makkelijk! Hier vallen planten onder die ook vaak in woestijnen kunnen leven, zoals de Sansevieria (vrouwentong), Yucca, cactussen en Succulenten (vetplanten). Als je twijfelt of je ze water moet geven, dan kun je beter nog even wachten!

Veel tropische planten houden van een hogere luchtvochtigheid. Besproei ze daarom af en toe met water in een plantenspuit! Dat is ook fijn voor planten die luchtwortels hebben, zoals orchideeën, Spathiphyllum (lepelplant) of de Tillandsia (ook wel bekend als air plant). Vermijd bij bloeiende planten de bloemen! Die kunnen gaan verkleuren en dat wil je niet.

Leven op water, voeding en licht! Zonder licht groeien ze niet, maar teveel licht is ook niet goed. Bekijk hieronder hoeveel licht jouw plant moet krijgen!

• In het licht - De Ficus, Bromelia, Pilea (Pannenkoekenplant) en Orchideeën staan het liefst op een lichte plek. Maar kijk uit met direct zonlicht!
• In halfschaduw - De Yucca, Begonia's en de Anthurium (Flamingoplant) zet je het best neer in halfschaduw. Dat betekent dat de plant matig licht pakt. Oftewel: geen direct zonlicht, maar genoeg licht om te kunnen groeien.
• In schaduw - De Dracaena, Chlorophytum (Graslelie), Monstera, Philodendron doen het goed op een schaduwplek.
• In de zon - Op een zonnige plek, dus direct zonlicht, staan graag cactussen, vetplanten (Succulenten) en Tillandsia (ook wel bekend als luchtplant of air plant).

Je kamerplant verpotten lijkt soms een hele klus! Gelukkig hoeft het niet elke week; vaak is 1x per jaar of per 2 jaar voldoende.

• Wanneer moet ik mijn plant verpotten? Als je plant stopt met groeien, omdat de wortels geen ruimte meer hebben, of omdat de voeding uit de aarde op is. Verpotten heeft als voordeel dat je plant dan weer nieuwe aarde met voedingsstoffen krijgt en bij een grotere pot ook meer ruimte om te groeien!
• Hoe moet ik mijn plant verpotten? Ontdek hier ons advies!

Tips bij verpotten:

• Verpot je plant altijd naar een grotere bloempot. Zo krijgen de wortels meer ruimte om te groeien!
• Koop je een nieuwe plant, dan zit die vaak in z'n kweekpot. Deze dunne, plastic pot zal al gauw te klein worden, want je plant wil groeien! Verpot dus je plant vlak na aankoop. Let op: wees voorzichtig met de wortels die uit de kweekpot groeien.
• De beste tijd om te verpotten is in het voorjaar! Jonge planten die snel groeien verpot je 't best elk jaar. Grotere planten kunnen om de 2 jaar verpot worden.
• Zet je planten in potten met een gat onderin, op een schotel. Zo staan de wortels niet steeds in water. Je kunt ook een dichte bloempot voor een deel vullen met hydrokorrels of kleikorrels. Vul de pot verder met goede potgrond.

Kamerplanten hoef je eigenlijk niet te snoeien! Wel is het aan te raden om de dode blaadjes te verwijderen. Verwijder bij bloeiende kamerplanten ook de dode bloemetjes. De plant steekt dan weer energie in nieuwe bloempjes maken!

Mocht je jouw kamerplant te hoog, te breed of te vol vinden? Dan kun je gerust enkele bladeren of takken weghalen!

Tja, wat is makkelijk? Het verschilt per persoon en per plant wat makkelijk te verzorgen is! Tip: kijk vooral goed naar je plant, want die vertelt je meer dan je denkt! Houd ook het verzorgingskaartje die bij de plant zat. Als je bijhoudt wat je plant nodig heeft qua licht, temperatuur, water en voeding, zul je je groene vingers wel ontdekken!

Ga voor gemak! Er zijn wel planten die veel overleven. Een Spathiphyllum (lepelplant) kun je bijna niet teveel water geven. Een cactus overleeft periodes van droogte en felle zon. Vetplantjes, of succulenten, slaan water op in hun bladeren, waardoor je die ook voor langere tijd geen water hoeft te geven. En ook een Sansevieria (vrouwentong) kan de meest extreme omstandigheden goed aan! En ook veel palmen of planten met een stam, zoals de Yucca of Dracaena, zijn niet moeilijk om te onderhouden. Bekijk ook ons advies over hoeveel licht of hoeveel water een plant moet krijgen.

Uitgebreide info over makkelijke kamerplanten? Ontdek het hier!

Heb je (jonge) kinderen of huisdieren? Dan wil je natuurlijk niet dat baby's de plant in hun mond stoppen, of dat je huisdier erop gaat kauwen! Sommige kamerplanten zijn voor hen giftig! Meestal geldt dat dan niet voor volwassenen. Waarschuw direct een arts als je kind of huisdier op zo'n plant heeft gekauwd! Dit zijn enkele bekende giftige kamerplanten:

• Monstera (gatenplant): giftig voor huisdieren.
• Dieffenbachia: giftig voor kinderen en huisdieren, het sap geeft irritaties en zwellingen.
• Begonia: het sap geeft irritaties aan huid en slijmvliezen.
• Alocasia (olifantsoor): geeft irritaties aan huid en slijmvliezen.
• Aloë vera: het sap is verzorgend voor mensen, giftig voor huisdieren.
• Spathiphyllum (lepelplant): bij grote hoeveelheid giftig voor mensen en huisdieren
• Anthurium (flamingoplant): geeft irritaties en zwellingen.
• Ficus: het sap geeft irritaties op de huid.
• Sansevieria (vrouwentong): giftig voor kinderen en huisdieren.

De ene kamerplant is makkelijker te stekken dan de ander. 'Stekken' is eigenlijk het vermeerderen van een plant, door uit losse takjes van de plant een nieuwe plant op te kweken.

• Kamerplanten opkweken uit zaden of pitten is soms ook mogelijk. Hierbij zet je de pit voor een deel in water, of voor de helft in vochtige grond. Een bekende plant uit een pit is een avocadoplant! Makkelijk zelf te doen. Zorg wel voor de juiste omstandigheden: genoeg vocht, licht en warmte.
• Er zijn daarnaast ook planten die zelf al voor nakomelingen zorgen, door middel van uitlopers. Die babyplantjes kunnen aan de stam van de plant zitten, of er komen nieuwe scheuten uit de kern van de plant zelf. De bananenplant (Musa) en pannenkoekenplant (Pilea) geven je babyplantjes vanuit de stam. De graslelie (Chlorophytum) geeft haar scheuten vanuit de plant zelf. Als deze groot genoeg zijn, al een paar blaadjes hebben, kun je hem voorzichtig lossnijden en in een eigen potje met potgrond of kweekgrond zetten. Geef vooral de eerste weken genoeg water, zodat de wortels kunnen aarden. Of zet ze eerst een poosje op water.
• Helemaal van deze tijd is stekjes op water zetten! Dit wordt ook wel een hydrocultuur genoemd en dit kan met of zonder hydrokorrels (kleikorrels). In een glazen vaas geeft dat een mooi effect: je hebt zicht op de wortels. Zorg ervoor dat je het water regelmatig ververst. Wil je toch de plantjes in aarde zetten? Zorg dan dat de bloempot groot genoeg is en je de grond de eerste weken goed vochtig houdt. Waterwortels zijn anders dan grondwortels en zullen dus eerst moeten wennen en aanpassen.

Planten stekken - zo werkt 't!

Om een kamerplant uit een stekje, of uitloper, te kweken, heb je een scherp en schoon mes nodig. Verder een glas water of een pot met aarde. Het handigst is als je in de lente begint, want dan begint ook het groeiseizoen.

• Snijd met een mes een stek van ongeveer 10 tot 15 cm af van de moederplant. De stek moet al een paar blaadjes hebben.
• Verwijder voorzichtig de onderste bladeren van het stekje. Hij mag maar een aantal blaadjes hebben, zodat hij de energie in de nieuwe wortels kan steken.
• Nu kun je het takje, het deel van het stekje zonder blaadjes, voorzichtig in de aarde planten. Houd de grond vochtig en wees geduldig.
• Je kunt ook eerst het stekje in water zetten. Lees hierboven hoe dat moet.