Rookmelder verplicht
Vanaf 1 juli 2022 is een rookmelder op elke etage van je woning wettelijk verplicht.
Deze verplichting houdt in dat op iedere etage waar zich een verblijfsruimte of afgesloten ruimte bevindt, minstens één rookmelder (bij voorkeur in de vluchtweg en de ruimte waarin je slaapt) geplaatst moet worden. Het aantal benodigde rookmelders is afhankelijk van de grootte van de woning of het huis.
Wees er op tijd bij!
De kans dat je de hoofdprijs wint in de loterij is 1 op 10.000.000. De kans dat er in jouw woning brand uitbreekt, is 1 op 1.000. In Nederland rukt de brandweer jaarlijks zo’n 7.000 keer uit om woningbranden te blussen. De meeste branden beginnen tijdens het koken. Maar ook door het onvoorzichtig omgaan met kaarsen, sigaretten, open vuur of door slecht onderhoud of foutief gebruik van elektrische apparaten. Nachtbranden kunnen je in je slaap verrassen. Het goede nieuws is dat je met eenvoudige maatregelen én door goed op te letten, brand kunt voorkomen.
Wat is een goede rookmelder?
We adviseren je een rookmelder aan te schaffen met een 10-jarige batterij en 10-jarige levensduur. Dan hoef je de batterij van de rookmelder de komende 10 jaar niet te vervangen! De rookmelders hebben ook een levensduur van 10 jaar, dus na die tijd vervang je heel eenvoudig de gehele rookmelder.
Waar (en hoe) plaats ik mijn rookmelders?
Doordat rook altijd stijgt is het belangrijk om de rookmelder aan het plafond te hangen. Dit is de plek waar de rookmelder het snelste alarm kan geven indien er een brand ontstaat. Hang de melder in het midden van het plafond op minimaal 50 centimeter van een muur of hoek. Hang je rookmelder daarnaast ook minimaal 30 centimeter van een lamp vandaan. Zo voorkom je dat de rookmelder vervuild door het stof dat de lamp aantrekt. Lees ook de gebruiksaanwijzing van de rookmelder voordat je deze ophangt.
Hoe hang ik een rookmelder op?
Een rookmelder ophangen is zo gepiept en kan op twee manieren:
1: Vastschroeven
Je kunt de rookmelder vastschroeven in het plafond. Meestal worden rookmelders geleverd met pluggen en schroeven. Het voordeel is dat rookmelders 10 jaar mee gaan, dus 1 keer vastschroeven is 10 jaar veilig (dan moet je natuurlijk wel een rookmelder kopen met een batterij die 10 jaar meegaat en je rookmelder schoonhouden en testen).
2: Met een daarvoor bestemde sticker
Er bestaan speciale dubbelzijdige stickers waar je een rookmelder mee kunt ophangen. Zorg dat de ondergrond ontvet (en egaal) is en plaats de sticker. Plak de rookmelder ertegenaan en druk even stevig aan en klaar ben je.
Wel laten we jou nog zien waar je op moet letten bij het plaatsen van een rookmelder. Hieronder een overzicht hoe je je rookmelder moet plaatsen op verschillende muren en plafonds:
Vlak plafond
Let bij het plaatsen van een rookmelder op een vlak plafond op het volgende:
- Op minstens 300 mm van muren.
- Op minstens 300 mm van lichtbronnen.
- Zo centraal mogelijk.
Vlakke plafonds met draagbalken
- Op minstens twee keer de diepte van de 150 mm draagbalk. Bijvoorbeeld 150 mm. Draagbalkdiepte: plaats de melder op minstens 300 mm van de draagbalk.
- Als de draagbalkdiepte groter is dan 10% van de plafondhoogte, moet de draagbalk worden beschouwd als eenmuur (je moet melders plaatsen aan beide kanten van de draagbalk).
Zadeldak
Heb je een schuin dak? De rookmelder plaats je dan op hoogstens 600 mm verticaal onder het hoogtepunt.
Op de muur
Bij het plaatsen op de muur let je op de volgende punten:
- De bovenkant van het detectie-elementbevindt zich op 150 mm tot 300 mm van het plafond.
- Op minstens 300 mm van een haakse muur.
Plaats je rookmelder niet:
• bij een ventilator of ventilatieopening,
• op een tochtige plek,
• boven de verwarming.
Op deze plekken kunnen rookdeeltjes door de luchtstroming de rookmelder niet bereiken, waardoor je niet of te laat gewaarschuwd zal worden.
Hoe onderhoud ik mijn rookmelders?
Het is belangrijk om de rookmelder elke maand te onderhouden!
Schoonmaken
Maak de buitenkant van de rookmelder elke maand stofvrij en schoon met de stofzuiger of een licht vochtig doekje. Zo verklein je de kans dat de sensor in de rookmelder vals alarm geeft! Daarnaast werkt een schone rookmelder beter.
Batterij
Een rookmelder met een 10-jarige batterij is het meest veilig. Ook heb je er 10 jaar geen omkijken naar. Heb je toch een rookmelder met een 1-jarige batterij? Zorg er dan voor dat deze tijdig vervangen wordt. Bijvoorbeeld elk jaar als je de klok een uur terug zet naar de wintertijd.
Hoe test ik een rookmelder?
Test je rookmelder elke maand. Je kunt de rookmelder testen door op de testknop te drukken en deze even vast te houden. Heb je een hoog plafond? Gebruik dan een bezemsteel of een paraplu om de testknop in te drukken.
Welke soorten rookmelders zijn er?
Melders voor mensen met een auditieve beperking
Ben je doof of slechthorend dan is het goed om te weten dat er accessoires bestaan die je draadloos kunt koppelen aan een rookmelder. Voorbeelden hiervan zijn de trilplaat of de Strobe. De trilplaat kun je onder je kussen leggen op je bank of bed. Hierdoor word je door de trillingen direct gewaarschuwd als er brand uitbreekt en kun je snel vluchten. De Strobe plaats je in de leefruimten en deze geeft felle lichtflits signalen.
Let op: deze accessoires hebben geen detectiemogelijkheid. Ze worden pas geactiveerd als ze een signaal van de rookmelder ontvangen. Om deze accessoires te gebruiken heb je daarom altijd een gekoppelde rookmelder nodig.
Wek- en waarschuwingssystemen voor mensen met een auditieve beperking worden bij een aantal zorgverzekeraars vergoed. We adviseren je voorafgaand van de aankoop contact op te nemen met jouw zorgverzekering om te kijken of je hiervoor in aanmerking komt.
Gekoppelde rookmelder(s)
Wil je meerdere melders in huis ophangen? Of hoor je je rookmelder niet goed? Dan adviseren we om gekoppelde rookmelders op te hangen. Het koppelen van de rookmelders is heel simpel en kan draadloos.
Als één melder in huis afgaat door rook, dan gaat het signaal af bij alle melders die gekoppeld zijn. Hierdoor word je eerder gewaarschuwd en heb je langer de tijd om te vluchten. Hiermee vergroot je je overlevingskans! Wist je dat je gekoppelde melders ook kan delen met de buren? Zo woon je nog veiliger en kan je elkaar bij een beginnende brand in huis eerder waarschuwen of helpen.
Slimme rookmelders
Slimme rookmelders waarschuwen niet alleen door middel van een geluidssignaal, maar laten je ook op andere manieren weten dat er brand is.
Zo kan je worden gebeld, een push melding krijgen op je telefoon of een e-mail ontvangen waarin precies wordt aangegeven waar er in huis rook, brand of een temperatuurstijging gemeten is. Ook kan de melder visueel alarm geven door te gaan knipperen.
Ten slotte kan deze melder elektrische apparaten in de buurt uitschakelen en eventuele rolluiken openen, zodat je sneller kan vluchten.
Optische rookmelder
De meest voorkomende rookmelders zijn optische melders. Deze rookmelder werkt op basis van infrarood en waarschuwt je bij rookontwikkeling.
In de optische rookmelder wordt een infrarode lichtbundel naar een gevoelige cel gezonden. De rookmelder slaat alarm zodra er rook in de baan van de infrarode lichtbundel komt en er niets binnenkomt in de gevoelige cel.
Thermische rookmelder
De thermische melder (ook wel hittemelder genoemd) gaat niet af bij rook, maar bij een te hoge of snel stijgende temperatuur.
Heb je een dichte keuken en geeft de optische melder te vaak(onnodig) alarm door stoom en damp van keukenapparatuur? Kies dan voor een thermische melder. Deze melder gaat af bij een te hoge of snel stijgende temperatuur. Houdt hierbij wel rekening dat deze later alarm geeft indien er brand uitbreekt.
Rookmelders op het lichtnet
Rookmelders op het lichtnet sluit je aan op een stroompunt in het plafond. Dit zorgt ervoor dat de rookmelder continu van stroom is voorzien.
Rookmelders op het lichtnet hebben wel altijd een backup batterij, voor als de stroom plotseling uitvalt. Het voordeel van deze rookmelder is dat je deze batterij niet zo vaak hoeft te vervangen, omdat hij minder snel leeg is. De melder schakelt bij een stroomuitval direct over op de batterijen, zodat je alsnog op tijd wordt gewaarschuwd als er brand uitbreekt.
Combimelder
Een combimelder is een rookmelder en koolmonoxidemelder in één. Een combimelder kun je alleen ophangen in een ruimte waar zich een verbrandingstoestel bevindt. In een ruimte met een verbrandingstoestel is de hoogte waar je normaal een rook-of koolmonoxide melder zou ophangen namelijk gelijk.
In ruimtes waar zich geen verbrandingstoestel bevindt verschilt het advies over de hoogte waar de melder opgehangen moet worden. In deze ruimtes adviseren we om zowel een rook- als een koolmonoxidemelder op te hangen.
Smart brandbeveiliging
Hoe handig zou het zijn als je altijd en overal op de hoogte wordt gesteld via je smartphone wanneer de rookmelder thuis afgaat? Je kunt direct reageren en bijvoorbeeld de brandweer bellen. En weet je wat? Het kan! Met een brandbeveiligingssysteem dat je integreert in je slimme huis. SMART HOME by hornbach maakt het mogelijk.
Tips: hoe jij vandaag nog brandveiliger kunt wonen!
Met eenvoudige maatregelen én door goed op te letten, kun je de kans op brand verkleinen of voorkomen. Hieronder lees je wat je kunt doen om risico’s op brand te beperken.
Sluit binnendeuren als je gaat slapen
Het sluiten van de binnendeuren geeft je twee keer zo veel tijd om te vluchten bij brand. Dit houdt namelijk de rook tegen en dat vormt de grootste bedreiging bij brand. Met openstaande deuren kan bij brand de situatie al na 3,5 minuut niet meer overleefbaar zijn. Dit is bij gesloten binnendeuren meer dan 10 minuten. Kostbare tijd die levens redt!
Zorg voor afstand
Zorg voor afstand tussen warmtebronnen en brandbare voorwerpen. Dat geldt vooral bij strijkijzers, kooktoestellen en elektrische apparaten.
Wees voorzichtig met apparaten die hitte kunnen opslaan, zoals radio’s, hifi-/tv-toestellen, broodroosters, lampen, halogeenverlichting en dergelijke.
Neem geen onnodige risico's
- Rook nooit in bed.
- Vermijd open vuur en vonkvorming in gesloten ruimtes.
- Schakel huishoudelijke apparaten na gebruik altijd uit.
Wat te doen bij brand?
Bel 112 en geef je gegevens door volgens het W-systeem:
- Wie meldt? Naam, telefoonnummer.
- Waar brandt het? Adres, verdieping.
- Wat is er gebeurd? Omvang van het vuur.
- Hoeveel mensen zijn in gevaar?
- Wacht op verdere vragen!
Wees voorzichtig!
Elke brand is gevaarlijk, omdat hij binnen enkele seconden onbeheersbaar kan worden. Wees daarom voorzichtig!
- Overschat je eigen kunnen niet.
- Vraag anderen om hulp als dat mogelijk is.
- Schakel alle elektrische apparaten uit.
- Sluit eventuele gaskranen.
- Probeer kleinere branden te smoren met een blusdeken.
- Blus brandend vet nooit met water, maar met een blusdeken.
- Blus brandende vloeistof nooit met water, maar met een poederblusser.
- Gebruik de brandslanghaspel. Schakel de rookafzuiging in.
- Verlaat ruimtes waarin een grote brand of veel rookontwikkeling is.
- Sluit, indien mogelijk, deuren en ramen. Tocht wakkert brand aan.
- Sluit niet af!
Breng betrokkenen in veiligheid
Breng jezelf en anderen in veiligheid!
- Informeer mensen die zich in gevaar bevinden en help kinderen en oudere mensen.
- Maak gebruik van vlucht- en reddingswegen.
- Maak nooit gebruik van een lift.
- Vermijd sterk met rook gevulde en/of brandende ruimtes. Als dit niet mogelijk is, houd dan een doek voor je neus en mond; ga in gebukte houding onder de rook door naar een veiligere plaats; kruip indien nodig. Koolmonoxide en andere gassen kunnen binnen enkele minuten tot bewusteloosheid leiden!
Ondersteun hulpdiensten
Ondersteun de hulpdiensten ter plaatse:
- Plaats een SOS Homelight. Dit is een waarschuwingslicht wat je bij calamiteiten voor het huis of bij de plek van de brand aanbrengt. De hulpdiensten kunnen dan direct zien waar ze precies moeten zijn.
- Vertel waar het brandt.
- Vertel waar mogelijk nog mensen in gevaar zijn.
- Informeer, voor zover je daarvan op de hoogte bent, over bijzonderheden van het gebouw: bouwplaatsen, verdere toegangen, gasleidingen, gevaarlijke, giftige of explosieve stoffen.
- Voorkom dat je de hulpdiensten voor de voeten loopt en volg altijd hun aanwijzingen op!
Blushulpmiddelen voor elke situatie
Een blusdeken of een brandblusser zijn geen grote investeringen, maar kunnen erger voorkomen in noodsituaties.
Blusdeken
Smoort branden in de kiem, ideaal voor vetbranden bij het fornuis, bij het kamperen en bij de barbecue. De blusdeken is gemaakt van hoogwaardig glasweefsel en kan in noodgevallen in enkele seconden uit de stevige kunststof houder worden gehaald, worden uitgespreid en op de brandhaard worden gelegd om deze af te dekken. Dankzij de ophangoogjes kan de kunststof houder eenvoudig aan de wand worden gemonteerd en kan hij goed worden gereinigd. EN 1869 geldt als productnorm voor blusdekens.
Poeder- of schuimblusser
Poederblussers zijn geschikt voor het bestrijden van branden van vaste stoffen, vloeistoffen en van gassen. Ze zijn ook verkrijgbaar als eenhandblusser, voor het snel bestrijden van branden buiten de gevarenzone. Schuimblussers zijn geschikt voor vaste stoffen en vloeistoffen: ze zorgen voor weinig vervuiling en eenvoudig reinigen van de omgeving van de brand.
Nog meer veiligheidsmiddelen en -melders:
Vluchtplan
Een vluchtplan is de verzameling van afspraken over ‘vluchten bij brand'. Maak deze afspraken met je huisgenoten.
Vluchten bij brand
Elk jaar opnieuw sterven er tientallen mensen door brand. Maar een brand hoeft zeker niet altijd tot slachtoffers te leiden. Rookmelders en een goed vluchtplan zorgen ervoor dat je snel en veilig je huis kunt verlaten.
Brand ontstaat vaak 's nachts. Door brand kunnen de normale vluchtwegen geblokkeerd zijn. Zeker als de brand op een verdieping onder je uitbreekt. Jouw bekende trap, hal en overloop zijn dan onherkenbaar geworden en soms niet of zeer moeilijk te bereiken. Dit komt niet alleen door het vuur, maar vooral door de dikke en giftige rook. Je ziet niets meer en ademen gaat moeizaam. Daarom moet je weten hoe je snel en veilig uit jouw huis komt. Daarbij helpt een vluchtplan.
Checklist vluchtplan
- Ik heb rookmelders in huis. Ik word bijtijds gewaarschuwd bij brand.
- Ik heb de snelste en veiligste vluchtroute met mijn gezinsleden of huisgenoten afgesproken.
- Ik heb een tweede vluchtroute afgesproken voor het geval de eerste geblokkeerd is.
- Ik heb een (uitrolbare) vluchtladder beschikbaar voor de kamers waarbij 'springen' de enige vluchtroute is.
- Wij hebben vastgesteld wie er verantwoordelijk is voor het vluchten van de kinderen en wie voor het in veiligheid brengen van huisdieren.
- Alle huisgenoten plaatsen de huissleutels ALTIJD op dezelfde bekende, snel bereikbare plaats.
- Wij hebben een ontmoetingsplaats buiten afgesproken.
- Wij hebben een vluchtroute met ons gezin, of huisgenoten geoefend en wij hebben gecontroleerd of iedereen veilig kan vluchten.
- Bij ons zijn de vluchtroutes altijd vrij. Deze zijn nooit gebaricadeerd zijn met wasgoed, fietsen of kratjes en dergelijke.
Gasmelders
Een gasmelder waarschuwt je bij het vrijkomen van methaan (aardgas), propaan en butaan (flessengas). Het is een belangrijke aanvulling voor veilige brandpreventie, wanneer in de woning, de caravan of de boot aardgas (methaan) of flessengas (butaan, propaan) wordt gebruikt. Het alarm gaat al af bij ongevaarlijke gasconcentraties, lang voordat zich een explosief gas-luchtmengsel kan vormen.
CO-melders
Koolmonoxide (CO) is een dodelijk gas. Het is een kleur- en reukloos gas dat bij de verbranding van fossiele materialen kan ontstaan. Het gevaar komt onder andere van geisers, verwarmingsketels, haarden en ovens.
De CO-melder waarschuwt je luid en betrouwbaar, lang voordat een gevaarlijke situatie ontstaat.
EN 50291
De Europese productnorm EN 50291 stelt een onderzoeksprocedure en eisen aan het bedrijf en geldt voor elektrische apparaten met detectie van koolmonoxide in woonhuizen. BGI 368 (voorheen ZH 1/368) Informatieblad voor touwladders van het 'Hauptverband der gewerblichen Berufsgenossenschaften', afdeling 'Bouwkundige inrichtingen'.
Hittemelders
- De hittemelder wordt speciaal aangeraden voor gebruik in keuken, werkplaats, hobbyruimte, garage, kelder of op zolder. Stomende pannen en hoge temperaturen kunnen snel een probleem worden.
- Het alarm gaat automatisch af bij 60°C. Een LED-controlelampje geeft de bedrijfsgereedheid aan en een batterijvervangingsmelder informeert over het functioneren.
Watermelder
Een watermelder is een belangrijke aanvulling om je eigendommen te beschermen en grote waterschade te voorkomen.
De melder geeft een alarm af zodra beide sensoroppervlakken onder in de behuizing in contact komen met water en zich daardoor elektrisch met elkaar verbinden. De afneembare bodem van de behuizing kan bijvoorbeeld achter een inbouwkeuken worden geplaatst.
Een koolmonoxidemelder in huis is net zo onmisbaar als een rookmelder. Wil je weten waar en hoe je het beste een veiligheidsmelder kunt plaatsen? Hieronder hebben wij de tips voor jou klaarstaan. Ga aan de slag!
Op het plafond (in een kamer met een op brandstof werkend apparaat)
Let bij het plaatsen van een koolmonoxidemelder op het plafond (in een kamer met een op brandstof werkend apparaat) op het volgende:
- Op minstens 300 mm van muren.
- Op minstens 300 mm vanverlichtingsarmaturen.
- Op 1 tot 3 meter van het op brandstofwerkende apparaat.
- Als de kamer in twee is gedeeld, plaatst ude melder aan de kant van het apparaat.
Op de muur (in een kamer met een op brandstof werkend apparaat)
Let bij het plaatsen van een koolmonoxidemelder op de muur (in een slaapkamer met een op brandstof werkend apparaat) op het volgende:
- Dichtbij maar op minstens 150 mm vanhet plafond.
- Op minstens 300 mm van een haaksemuur.
- Op 1 tot 3 meter van het op brandstofwerkende apparaat.
Op de muur (in een kamer zonder een op brandstof werkend apparaat)
Let bij het plaatsen van een koolmonoxidemelder op de muur (in een kamer zonder op brandstof werkend apparaat) op het volgende:
- Op ademhalingshoogte (ter hoogte van het bed).
- Op ademhalingshoogte (ter hoogte van de sofa).
Normen en richtlijnen met betrekking tot rookmelders
Bij het kopen van een rookmelder moet je letten op de volgende keurmerken en certificeringen:
VDS
VdS, voorheen het Verband der Schadenversicherer e.V. (Verbond van schadeverzekeraars), tegenwoordig VdS Schadenverhütung GmbH, houdt zich bezig met brandpreventie, veiligheid, training en informatie, is lid van de VdS-Fachverlag en is geaccrediteerd voor verschillende tests en certificeringen volgens DIN, ISO en EN. VdS-gecertificeerde melders voldoen aan alle voorwaarden die vereist zijn onder de rookmelderplicht.
EN 14604
De Europese productnorm EN 14604 legt de eisen, tests en prestatiecriteria voor rookmelders vast. Al onze rookmelders worden door VdS getest volgens deze norm.
DIN 14676
De gebruiksnorm DIN 14676 regelt op nationaal niveau planning, inbouw, gebruik en handhaving van brandmelders. Deze norm geldt voor privéwoningen en ruimtes voor woongebruik en richt zich op de voor brandpreventie verantwoordelijke beambten en deskundigen, brandweerlieden, fabrikanten van brandmelders, planners, huiseigenaars, installateurs en bewoners.
